Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSA Wincenty Ślawski

(...) S A L. M.

SA Małgorzata Dzięciołowska ( spr .)

Protokolant stażysta Lidia Milczarek

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2015 r. w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa E. P. i B. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 4 marca 2015 r. sygn. akt I C 1138/13

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powodów kwotę 2.700 ( dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 marca 2015 r. Sąd Okręgowy w Łodzi zasądził od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz każdego z powodów następujące kwoty:

a)  65.000 złotych tytułem dopłaty zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty,

b)  30.000 złotych tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty,

c)  3.300 złotych tytułem skapitalizowanej renty za okres od października 2011 r. do dnia 31 lipca 2013 r. z ustawowymi odsetkami od dnia 10 lipca 2013 r. do dnia zapłaty,

d)  po 150 złotych miesięcznie tytułem renty, poczynając od sierpnia 2013 r., płatnej z góry do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności każdej raty,

oddalił powództwa obu powodów w pozostałej części i rozstrzygnął o kosztach postępowania (k 246 do 247).

Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w zakresie zasądzenia kwot zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 kc wskazał, że powodowie są najbliższymi członkami rodziny - rodzicami zmarłego. Nagła śmierć ich syna nastąpiła na skutek obrażeń doznanych w wyniku wypadku komunikacyjnego w dniu 6 września 2011 r. Była dla nich ogromnym wstrząsem. Podstawę odpowiedzialności pozwanego zakładu ubezpieczeń stanowiła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawarta ze sprawcą wypadku. Sprawca wypadku (kierujący samochodem marki H. (...) o nr rej. (...)) został skazany przez Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie II K 1743/11 wyrokiem z dnia 13 lutego 2012 r. za czyn z art. 177 kk.

Syn powodów liczył w chwili śmierci 37 lat. Z uwagi na wiek powodów i średnią statystyczną długość życia można założyć, że powodowie i ich syn tworzyliby rodzinę jeszcze przez co najmniej kilka lat.

Powodowie mieli bardzo dobre relacje z synem, stąd po jego śmierci uczucie osamotnienia było bardzo natężone. Syn S. był dla rodziców dużym wsparciem, w tym również w zakresie finansowym. Powodowie mogli również oczekiwać od niego takiego wsparcia w przyszłości. Strata syna S. była, w ocenie sądu okręgowego, dla powodów szczególnie dotkliwa, gdyż ich syn M., z uwagi na charakter pracy oraz sytuację finansową, nie jest w stanie zapewnić im pomocy w takim zakresie jak czynił to zmarły. Syn S. pamiętał o uroczystościach rodzinnych, przyjeżdżał do rodziców razem z rodziną na weekendy, był im zawsze pomocny (m.in. robił remonty, przywoził zakupy, zawoził do lekarzy). Ich relacje nacechowane były poczuciem bliskości, zrozumienia i bezpieczeństwa. Strata syna była dla powodów ogromnym przeżyciem natury psychicznej. Powodowie nadal ją odczuwają. Nie mogą poradzić sobie z myślami o śmierci syna - reagują płaczem podczas rozmowy o nim. Powódka często jeździ na grób syna (powód nie jeździ, bo negatywnie reaguje na pobyt przy grobie syna).

Z opinii wydanych w niniejszej sprawie przez biegłego psychologa wynika, że aktualnie u powódki stwierdza się zaburzenia adaptacyjne o obrazie reakcji depresyjnej przedłużonej pod postacią zaburzeń snu, płaczliwości, obniżenia nastroju, wynikające ze złożonej jej sytuacji życiowej po śmierci syna, natomiast u powoda aktualnie stwierdza się organiczne zaburzenia osobowości w sferze emocjonalno - popędowej i zachowania (po śmierci syna w fazie pogorszenia, zaostrzenia objawów).

Biegła podkreśliła, że wraz z odejściem syna powódka straciła oparcie psychiczne, poczucie, że zawsze ma na kogo liczyć, kto zawsze - w każdej sytuacji trudnej pomoże, wesprze, zdejmie z niej część niełatwych obowiązków. Po śmierci syna powódka boryka się z wieloma trudnościami, kłopotami i problemami, również z problemami z własnym zdrowiem i finansowymi, które wobec braku pomocy i wsparcia syna S. powodują u niej pogarszanie jej stanu psychicznego. Z chwilą śmierci syna powód stracił nie tylko syna, ale również poczucie stabilności, bezpieczeństwa, a jego stan psychiczny pogorszył się - stał się bardziej drażliwy, niecierpliwy, płaczliwy, kłótliwy, tak bardzo, że momentami trudno było z nim wytrzymać, wyraźnie zaznaczyła się chwiejność nastroju, stał się bezradny, odczuwa lęk, gdy jest dłużej sam, boi się samodzielnie chodzić.

Zdaniem sądu pierwszej instancji omówione okoliczności świadczą o tym, że śmierć syna S. wywołała u powodów niezmiernie duże poczucie bólu, niesprawiedliwości, żalu i osamotnienia. Ich zły stan psychiczny wynikający z tego zdarzenia nadal negatywnie wpływa na ich funkcjonowanie w rodzinie. Powodowie utracili bezpowrotnie życie, jakie mieli przed śmiercią syna i nie mają już szansy, aby powróciło w tym samym kształcie.

Biorąc pod uwagę konieczność ciągłego mierzenia się z doznaną traumą, wiek powodów sąd okręgowy uznał, że właściwym zadośćuczynieniem dla każdego z powodów jest kwota po 80.000 złotych, która stanowi odczuwalną wartość ekonomiczną i pozwoli na złagodzenie doznanej przez nich krzywdy. Po uwzględnieniu wypłaconych w postępowaniu likwidacyjnym przez stronę pozwaną kwot po 15.000 złotych na rzecz każdego z powodów z tego tytułu zasądził na podstawie art. 446 § 4 kc kwoty po 65.00 złotych tytułem dopłaty do kwoty przyznanego zadośćuczynienia .

O odsetkach ustawowych od zasądzonych na rzecz powodów kwot tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania, sąd okręgowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 kc, przyjmując - zgodne z ostatecznym żądaniem powodów - jako dzień wymagalności wyżej wskazanych świadczeń należnych powodom dzień 22 stycznia 2012 roku, tzn. po upływie 30 dni od dnia 22 grudnia 2011 roku, tj. dnia, gdy pozwany przyznał powodom świadczenia w postępowaniu likwidacyjnym. Zdaniem sądu pierwszej instancji brak było podstaw do przyjęcia, że odsetki od zasądzonych kwot winny być liczone od upływu 30 dni od daty doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu. W przypadku zakładu ubezpieczeń odpowiadającego z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego odsetki winny być naliczane zgodnie z art. 817 § 1 kc (k 248 do 258).

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi złożył pozwany Zakład (...), zaskarżając go w części w pkt (...)) i (...)), tj. w zakresie zasadzonego zadośćuczynienia, co do kwoty 30.000 złotych i w odniesieniu do odsetek ustawowych od kwoty 35.000 złotych zadośćuczynienia za okres od 22 stycznia 2012 r. do dnia wyroku oraz w całości w zakresie rozstrzygnięcia o zwrocie kosztów procesu w pkt (...)) i (...)) w oparciu o zarzuty naruszenia:

1.  naruszenie art. 481 § l kc i 455 kc, w związku z art. 363 § 2 kc przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zasądzenie zadośćuczynienia ustalonego na datę wyrokowania następuje wraz z ustawowymi odsetkami za okres poprzedzający tę datę, gdy tymczasem dopiero w postępowaniu sądowym ustalono rozmiar szkody o charakterze niemajątkowym,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 446 § 4 kc poprzez przyjęcie, że stosowną kwotą zadośćuczynienia dla powodów po śmierci syna jest kwota łącznie 80.000 złotych dla każdego z nich podczas, gdy - zdaniem pozwanego - w okolicznościach przedmiotowej sprawy jest to kwota nadmiernie wygórowana.

W konkluzji apelacji skarżący wnieśli o zmianę wyroku w części objętej apelacją oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu za instancję odwoławczą wg norm przepisanych (k 262 do 264 i 284 zmodyfikowanie wniosków apelacji na rozprawie apelacyjnej w dniu 20 listopada 2015 r.).

W odpowiedzi na apelację wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powodów na swoją rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych (k 272 do 724).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Skarżący Zakład (...) nie zarzuca naruszenia prawa procesowego w apelacji, w szczególności art. 233 § 1 kpc, czy błędu w ustaleniach faktycznych dokonanych przez sąd pierwszej instancji. P. dowodowe objęło zgłoszone przez strony wnioski dowodowe, wyjaśniło wszystkie sporne, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zagadnienia faktyczne i prawne. Zostało przeprowadzone prawidłowo. Ustalenia dokonane na podstawie tego postępowania w uzasadnieniu sądu okręgowego sąd drugiej instancji uznał w tej sytuacji za własne.

Apelujący ma rację twierdząc, że roszczenie najbliższych członków rodziny zmarłego o przyznanie stosownego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, które zmierza do zaspokojenia szkody niematerialnej, jest rodzajowo i normatywnie odmienne od roszczenia o przyznanie stosownego odszkodowania określonego w art. 446 § 3 kc (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10, OSP 2012, Nr 4, poz. 44 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2015 r., II CSK 594/14, LEX nr 1801545). Nie można jednak w jego twierdzeniach dopatrzyć się okoliczności, które dawałyby podstawę do przyjęcia, że sąd pierwszej instancji naruszył to rozróżnienie w zakresie określenia żądań powodów.

Zadośćuczynienie określone w art. 446 § 4 kc jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy i nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego. Ma na celu złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej, traumatycznych przeżyć z nią związanych oraz ułatwienie przystosowania się do zmienionej sytuacji życiowej. Zadośćuczynienie musi obejmować cierpienia fizyczne i psychiczne związane z śmiercią osoby bliskiej już doznane i przyszłe. Intensywność winy sprawcy naruszenia może być czynnikiem zwiększającym zakres doznanej krzywdy. Rozmiar zadośćuczynienia może być wprawdzie odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na jego wymiar. Przesłanka przeciętnej stopy życiowej nie może jednak pozbawić omawianego roszczenia funkcji kompensacyjnej i eliminować innych istotniejszych czynników kształtujących jego rozmiar. Ma więc charakter tylko uzupełniający.

Zasadniczym kryterium decydującym o wysokości należnego zadośćuczynienia stanowi zatem rozmiar doznanej przez pokrzywdzonych krzywdy, a jej niewymierny charakter sprawia, że oceny powinno dokonywać się na podstawie całokształtu okoliczności sprawy.

Przyznane zadośćuczynienie powinno przedstawiać realną wartość dla pokrzywdzonych. Nie można jednak kierować się przy jego określaniu wyłącznie subiektywnymi odczuciami poszkodowanego. Wprowadzenie do art. 446 § 4 kc klauzuli „odpowiedniej sumy” pozostawia sądowi orzekającemu margines uznaniowości, co do wysokości zasądzanej kwoty.

(zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 1974 r., OSPiKA 1975, Nr 7, poz. 171, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2015 r.: II CSK 594/14, LEX nr 1801545 i II CSK 595/14, LEX nr 1809874, wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 11 kwietnia 2006 r., I CSK 159/05, LEX nr 371773, z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10, LEX nr 898254 oraz wyroki Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia: 6 lipca 2015 r., I ACa 67/15, LEX nr 1771335 i 15 września 2015 r. , I ACa 344/15, LEX nr 1808663).

Pozwany Zakład (...) pomija w złożonym środku odwoławczym rolę jaką w zaistnieniu zdarzenia w dniu 6 września 2011 roku odegrał kierujący samochodem marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Był on sprawcą wypadku komunikacyjnego w wyniku, którego na skutek doznanych poważnych obrażeń zmarł syn powodów. Wyrokiem wydanym w dniu 13 lutego 2012 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 1743/11 Sąd Rejonowy w Zgierzu uznał kierującego tym pojazdem za sprawcę wypadku. Kierowca samochodu marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie zachował należytej ostrożności i wymusił pierwszeństwo przejazdu, w konsekwencji doprowadził do zderzania z jadącym prawidłowo motocyklem marki S., którym kierował S. P. (1). Z opisu czynu wynika jednoznacznie, że intensywność winy sprawy wypadku była przyczyną powstania zdarzenia i jego skutków. Fakt ten musiał być jedną z okoliczności wpływających na zakres krzywdy doznanej przez powodów. Pozostałymi okolicznościami, które zostały przez sąd pierwszej instancji ocenione prawidłowo była szczególna więź jaka wiązała powodów z synem S. wynikająca z bardzo dobrych relacjach z rodzicami, a także z bratem M. i czas, w którym z uwagi na wiek zmarłego więź ta mogłaby trwać. Zmarły syn powodów często odwiedzał rodziców (gdy mieszkał w tym samym bloku co rodzice to odwiedzał ich codziennie, a w okresie późniejszym odwiedzał ich 2 - 3 razy w tygodniu). Udzielał im pomocy w wielu życiowych sytuacjach, tj. pomoc przy prowadzeniu domu, opłacie świadczeń, wsparcie dla matki w opiece nad chorym ojcem, który wymaga na co dzień stałej opieki, wykonywanie wraz z bratem czynności remontowo - naprawcze w mieszkaniu rodziców, wożenie rodziców na wizyty lekarskie, na zakupy, robienie zakupów. Syn S. często przyjeżdżał do rodziców na weekendy ze swoją rodziną lub ono przyjeżdżali do niego, spędzał z nimi święta. Robił rodzicom prezenty okolicznościowe (k 116 do 118 i k 186 odwr. zeznania powódki, zeznania świadków: k 119 do 120 S. P. (2), k 121 do 122 M. P., k 120 do 121 M. I.).

Do chwili obecnej powódce brakuje syna każdego dnia, w podstawowych sprawach dnia codziennego. Od czasu jego śmierci sytuacja życiowa powódki uległa znacznemu pogorszeniu. Wraz z odejściem syna powódka straciła oparcie psychiczne, poczucie, że zawsze ma, na kogo liczyć, kto zawsze – w każdej sytuacji trudnej pomoże, wesprze, zdejmie z niej część niełatwych obowiązków. Po śmierci syna powódka boryka się z wieloma trudnościami, kłopotami i problemami, również z problemami z własnym zdrowiem i finansowymi, które wobec braku pomocy i wsparcia syna S. powodują u niej pogarszanie się stanu psychicznego (w/w zeznania powódki złożone na rozprawie w dniu 19 lutego 2014 r. czas 00:03:46 do 00:43:15, zeznania M. I. czas rozprawy od 00:58:06 do 01:01:25 i M. P. 01:14:03 do 01:17:46 i 01:18:25 do 01:20:31).

Z opinii psychologiczno - sądowej sporządzona przez biegłego psychologa E. C. (k 161 do 166 i k 167 do 172) wynika, że stan żałoby powodów po nagłej śmierci syna S. w dniu 6 września 2011 roku nadal się utrzymuje.

Aktualnie u powódki występują zaburzenia adaptacyjne o obrazie reakcji depresyjnej przedłużonej pod postacią zaburzeń snu, płaczliwości, obniżenia nastroju, wynikające ze złożonej jej sytuacji życiowej po śmierci syna. Powódka została pozbawiona przez śmierć syna nie tylko pomocy w bieżących sprawach, ale również w pomocy nad schorowanym mężem. Do tej pory przyjmuje leki męża lub uspokajające ziołowe, bez recepty.

Jest to stan odbiegający od normalnej reakcji po śmierci osoby najbliższej.

W przypadku powoda pogłębia on dotychczasowe schorzenia i czyni go osobą wymagającą pomocy innych osób.

Powód na skutek śmierci syna stracił poczucie stabilności, bezpieczeństwa. Jego stan psychiczny pogorszył się. Stał się bardziej drażliwy, niecierpliwy, płaczliwy, kłótliwy, momentami trudno z nim wytrzymać. Wyraźnie zaznaczyła się chwiejność nastroju. Stał się bezradny, odczuwa lęk, gdy jest dłużej sam, boi się samodzielnie chodzić.

Brak syna S. i brak poczucia bezpieczeństwa będą towarzyszyć powodom do końca życia. Drugi syn powodów i jego rodzina nie są im w stanie utraty tej więzi zastąpić. Powódka nadal odwiedza grób syna S. 3 - 4 razy w tygodniu. Powód nie chodzi na cmentarz, co związane jest z jego reakcją i wskazaniami lekarskimi.

Analiza uzasadnienia zarzutów apelacji, rozważań zawartych w uzasadnieniu sądu okręgowego poświęconych zadośćuczynieniu i okoliczności wpływających na jego określenie wskazuje, że pod uwagę brane ustalenia, które wpływają na rozmiar/zakres krzywdy. Wprawdzie sąd pierwszej instancji podnosił takie okoliczności, jak pomoc wyrażająca się np. w opłacie świadczeń, zakup leków, ale opisywał je, jako stanowiące czynniki wpływające na przyjęcie, że w przypadku powodów skala doznanej krzywdy w związku ze śmiercią syna jest ponadprzeciętna, co wynikało ze wspomnianego we wcześniejszych rozważaniach, potwierdzonego opinią biegłej czasu żałoby i skutków emocjonalnych i zdrowotnych odczuwanych obecnie przez powodów, które będą występowały również w przyszłości.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w Łodzi kwota 80.000 złotych dla każdego z powodów jest sumą odpowiednią do skali doznanej krzywdy. Odpowiada zakresowi skutków niemajątkowych doznanych przez powodów.

Celem art. 363 § 2 kc jest pełna kompensatę szkody i uwzględnienie dynamicznego jej charakteru. Powoływanie się na określenie kompensaty szkód w czasie, czy w dacie wyrokowanie nie może usprawiedliwiać ograniczenia praw poszkodowanego, który powinien mieć zrekompensowaną pełną szkodę.

Znaczenie wezwania wierzyciela z art. 455 kc polega na tym, że z jego chwilą na dłużniku zaczyna ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia i że nie spełniając go, popada w opóźnienie, a to uprawnia wierzyciela do żądania odsetek za czas opóźnienia (art. 481 § 1 kc). Dłużnik popada w opóźnienie, jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 13 października 1993 r., I CRN 121/94, OSNC 1995/1/21 i 22 października 2003 r., II CK 146/02, 13 marca 2013 r., IV CSK 512/12, LEX nr 1324319). Uzupełnieniem regulacji kodeksowej jest art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.), który reguluje termin spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela i zgodnie z powołanym przepisem zasadą jest, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Zasądzanie odsetek od daty wyrokowania prowadziłoby w istocie do ich umorzenia za okres sprzed daty wyroku i stanowiło nieuzasadnione uprzywilejowanie dłużnika, skłaniając go do jak najdłuższego zwlekania z zapłatą należnego od niego świadczenia pieniężnego, w oczekiwaniu na orzeczenie sądu znoszące obowiązek zapłaty odsetek za wcześniejszy okres (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2000 roku, sygn. akt II CKN 725/98, OSNC 2000, nr 9, poz. 158, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 października 2013 roku, sygn. akt I ACa 422/13, LEX nr 1383435).

Brak jest wobec tego podstaw do twierdzenia, że w obecnym stanie prawnym odsetki ustawowe mają charakter waloryzacyjny (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2009 roku, sygn. akt V CSK 370/08, LEX nr 584212). W związku z normalizacją stosunków ekonomicznych i stabilizacją cen, odsetki ustawowe, w odróżnieniu od początkowego okresu zmian ustrojowych i gospodarczych, w mniejszym stopniu pełnią funkcję waloryzacyjną, mając przede wszystkim na celu zapewnienie swego rodzaju zryczałtowanego wynagrodzenia dla wierzyciela za korzystanie przez dłużnika ze środków pieniężnych należnych wierzycielowi, a także dyscyplinowanie dłużnika i motywowanie go do jak najszybszego spełnienia świadczenia. Ocena rozmiaru poniesionej przez poszkodowanego szkody i w konsekwencji zasadności żądanego świadczenia pieniężnego podlega, w razie sporu między stronami, weryfikacji sądowej. Wyrok zasądzający zadośćuczynienie nie jest źródłem zobowiązania sprawcy szkody do zapłaty, ponieważ pozostaje nim czyn niedozwolony, tak więc odsetki należą się wierzycielowi od daty zgłoszenia roszczenia o zapłatę, stosownie do art. 455 kc. Jeżeli sprawca szkody pozostaje w przekonaniu, że żądane zadośćuczynienie jest wygórowane, to może zapłacić świadczenie w wysokości ustalonej przez siebie. W takim wypadku spełnia świadczenie z zastrzeżeniem zwrotu. Jeżeli okaże się, że w ogóle nie przysługuje poszkodowanemu albo przysługuje w mniejszej wysokości, wówczas, po orzeczeniu sądu, sprawca szkody może żądać zwrotu całego świadczenia albo nadpłaty. Jeżeli natomiast okaże się, że już wypłacone świadczenie jest niższe od wysokości orzeczonego przez sąd, to osoba odpowiedzialna za szkodę ma obowiązek pokryć niedopłatę oraz uiścić odsetki od tej niedopłaty, jeżeli poszkodowany będzie ich żądał (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 18 lutego 2010 r., sygn. akt II CSK 434/09, niepubl. i 29 sierpnia 2013 r., sygn. akt I CSK 667/12, LEX nr 1391106).

Odsetki ustawowe, wbrew twierdzeniom apelującego, zostały w zaskarżonym wyroku w zakresie zakwestionowanego zadośćuczynienia określone prawidłowo. Określenie ich płatności na dzień wyrokowania stanowiłoby naruszenie art. 455 kc w zw. z art. 817 § 1 kpc i art. 14 ust. 1 i 2 ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392 z późn. zm.). Zakładowi ubezpieczeń jako profesjonaliście mającemu odpowiednie doświadczenie w swojej branży, dysponującemu fachową obsługą oraz łatwiejszym dostępem do opinii rzeczoznawców i innych specjalistów w danej dziedzinie, stawia się wymóg przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego starannie i bez nieuzasadnionej zwłoki. Przeprowadzone postępowanie wykazało, że ten obowiązek nie został przez pozwany Zakład (...) właściwie wykonany w wyniku przyznania w postępowaniu likwidacyjnym kwoty 15.000 złotych na rzecz każdego z powodów.

Mając powyższe okoliczności na względzie na podstawie art. 385 kpc Sąd Apelacyjny w Łodzi orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie 98 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc i § 6 pkt 6 i § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenie MS z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz.U.2013.461 z późn. zm.), przy uwzględnieniu sformułowania w tym zakresie żądania zawartego w odpowiedzi na apelację i jego uzasadnienia przesądzających, że wniosek dotyczył jednej stawki minimalnej na rzecz obu powodów odpowiadającej wartości zaskarżenia, pomimo charakteru współuczestnictwa ich łączącego (formalne).