I ACa 843/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Łodzi z 2013-12-27
Sygn. akt I ACa 843/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 grudnia 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Michał Kłos |
Sędziowie: |
SSA Bożena Wiklak (spraw.) SSA Lilla Mateuszczyk |
Protokolant: |
st.sekr.sądowy Jacek Raciborski |
po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2013 r. w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa B. P.
przeciwko (...) Stowarzyszeniu (...) w P.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim
z dnia 18 kwietnia 2013r. sygn. akt I C 812/12
1) zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddala powództwo i zasądza od B. P. na rzecz (...) Stowarzyszenia (...) w P. kwotę 3.617 (trzy tysiące sześćset siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
2) zasądza od B. P. na rzecz (...) Stowarzyszenia (...) w P. kwotę 6.640 (sześć tysięcy sześćset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt I ACa 843/13
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie z powództwa B. P. przeciwko (...) Stowarzyszeniu (...) w P. zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2013 r., uwzględniając żądanie pozwu, pozbawił w całości wykonalności w stosunku do powódki B. P.: nakaz zapłaty z dnia 20 września 2004 r. wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 73/04 oraz nakaz zapłaty z dnia 28 października 2004 r. zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 205/04.
Sąd Okręgowy ustalił, że dniu 6 marca 2000 r. B. P. złożyła do pozwanego Stowarzyszenia wniosek o udzielenie kredytu w kwocie 50.000 zł na zakup towarów handlowych. Jako zabezpieczenie kredytu wskazała weksel oraz poręczenie osób trzecich. Po przeprowadzeniu wizytacji w miejscu działalności oraz po sporządzeniu arkusza oceny projektu na mocy umowy nr (...) z 19.04.2000r. zawartej pomiędzy B. P. a pozwanym stowarzyszeniem powódce została udzielona pożyczka w kwocie 50.000 zł.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 73/04 w dniu 20 września 2004r. wydał nakaz zapłaty, w którym uwzględnił żądanie Stowarzyszenie (...) w P. zasądzenia solidarnie z weksla od pozwanych B. P., R. K. , S. K. i S. P. kwoty 50.000,00 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Powódka nie złożyła zarzutów od tego nakazu.
Zarzuty w stosunku do nakazu zapłaty złożył jedynie pozwany S. K., wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty w części powyżej 5.000 zł. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 19 października 2007 r. utrzymał nakaz zapłaty w mocy, a apelacja S. K. została oddalona przez Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 7 maja 2008r. w sprawie I ACa 238/08.
B. P. została skazana za to, że w okresie od 19.04.2000 r. do 23.01.2001 r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, posługując się sfałszowanymi umowami poręczenia na nazwiska S. K., R. K. oraz S. P., w których to umowach sfałszowane były podpisy małżonków poręczycieli A. K. (1), A. K. (2) i D. P., czym wprowadziła w błąd (...) Stowarzyszenie (...) w P. (...) co do zamiaru spłaty zaciągniętego zobowiązania i w okresie do 23.01.2001 r., wyłudziła pieniądze w kwocie 50.000 zł na podstawie umowy pożyczki nr (...) z 19.04.2000r. na szkodę w/w stowarzyszenia.
Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym dnia
28 października 2004 r. w sprawie I Nc 205/04 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim nakazał pozwanym B. P., R. K., S. K. i S. P. aby zapłacili (...) Stowarzyszeniu (...) w P. kwotę 28.784,49 zł z odsetkami i kosztami. Powódka nie odwołała się od tego nakazu. Sprzeciw od nakazu zapłaty wywiedli S. K. i S. P..
Prawomocnym wyrokiem z dnia 4 lutego 2010r. Sąd Okręgowy
w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie II Ca 704/09 zmienił wydany wobec S. K. i S. P. wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 771/04 w ten sposób, że oddalił powództwo Stowarzyszenia.
Mąż powódki T. P. w pozwie z dnia 17 marca 2009 r. przeciwko (...) Stowarzyszeniu (...) w P. (...) i swojej żonie wniósł o stwierdzenie nieważności umowy pożyczki z dnia 19 kwietnia 2000 r. oraz umowy restrukturyzacji.
Wyrokiem z dnia 11 maja 2010 r. w sprawie I C 677/09 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim ustalił nieważność umowy pożyczki z dnia
19 kwietnia 2000r. i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie II Ca 494/10 zmienił wyrok Sądu Rejonowego w części oddalającej powództwo i stwierdził nieważność umowy zawartej w dniu 31 marca 2003 r. (umowy restrukturyzacji pożyczki) pomiędzy (...) Stowarzyszeniem (...) w P., a powódką B. P. oraz oddalił apelację stowarzyszenia.
Na podstawie nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy
w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 205/04 wyegzekwowano od R. K. na rzecz pozwanego kwotę 2.073,09 zł.
Na podstawie nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy
w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 73/04 wyegzekwowano od R. K. kwotę 22.298,98 zł.
Sąd pierwszej instancji w świetle poczynionych ustaleń uznał powództwo za zasadne. Wskazał, że zgodnie z art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;
3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko
z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
W ocenie Sądu Okręgowego przytoczone przez powódkę okoliczności zdają się wskazywać na to, że powołuje się ona na przesłankę określoną w pkt 2 powołanego przepisu. Domagając się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, powódka podniosła, że umowy będące źródłem powstania zobowiązania okazały się nieważne albowiem zostały podpisane przez jedną osobę po stronie stowarzyszenia w sytuacji reprezentacji łącznej. Powódka jest w posiadaniu orzeczeń stwierdzających nieważność tych umów.
Fakt uzyskania przez powódkę orzeczeń stwierdzających nieważność umów dawałby jej podstawę do wznowienia postępowań, niemniej jednak z uwagi na upływ czasu, jaki minął od wydania nakazów zapłaty, powódka nie ma takiej możliwości. Obecnie jedynie poprzez powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności może domagać się zaspokojenia swoich interesów.
Sąd pierwszej instancji podniósł, że prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 4 lutego 2010r. w sprawie
II Ca 704/09 oddalono powództwo Stowarzyszenia w stosunku do S. P. i S. K., którzy odpowiadali solidarnie za zobowiązanie wespół z powódką B. P.. Powództwo wobec S. P.
i S. K. zostało oddalone na tej podstawie, że zawarte umowy były nieważne z uwagi na niewłaściwą reprezentację stowarzyszenia.
W ocenie Sądu Okręgowego wydanie takiego wyroku na korzyść współdłużników solidarnych w wyniku uwzględnienia zarzutów wspólnych wszystkim współdłużnikom, daje obecnie powódce, która nie zaskarżyła nakazu zapłaty w sprawie I Nc 205/04 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim, skuteczną podstawę do wytoczenia powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (por. uchwała 7 sędziów SN z 26.08.1965r. III CO 9/65 OSNC z 1967r. nr 3 poz. 42, wyrok SN z 28.01.2010r. I CSK 249/09 , OSNC z 2010r. nr 9 poz. 124).
Ponadto Sąd pierwszej instancji podniósł, że na mocy orzeczenia Sądowego (prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 11 maja 2010r. w sprawie I C 677/09) została stwierdzona nieważność umowy będącej podstawą wydania nakazu zapłaty w sprawie I Nc 73/04 Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. Okoliczność ta w sytuacji, gdy powódka nie ma możliwości złożenia skargi o wznowienie postępowania, w ocenie Sądu Okręgowego skutkuje powstaniem po jej stronie prawa do obrony poprzez powództwo przeciwegekucyjne.
Na marginesie Sąd Okręgowy wskazał, że na poczet należności objętej nakazem zapłaty wydanym w sprawie I Nc 73/04 Sądu Okręgowego
w Piotrkowie Trybunalskim została na rzecz pozwanego wyegzekwowana (przekazana na rzecz wierzyciela) od dłużnika solidarnego R. K. kwota 22.298,98 zł co wynika z akt postępowania egzekucyjnego załączonych do akt niniejszej sprawy. Z kolei na poczet należności objętych nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 205/04 wyegzekwowano (przekazano na rzecz wierzyciela) od R. K. kwotę 2.073,09 zł. Od powódki nie wyegzekwowano żadnej kwoty.
Powyższy wyrok w całości został zaskarżony apelacją strony pozwanej, która zarzuciła:
1) naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię przepisu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. polegającą na niewłaściwym przyjęciu, że nieważność umowy będącej źródłem zobowiązania z powodu podpisania jej w imieniu Stowarzyszenia przez jedną osobę w sytuacji reprezentacji łącznej jest zdarzeniem następującym po powstaniu tytułu egzekucyjnego, stanowiącą przesłankę określoną w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności,
2) naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez błędną wykładnię przepisu art. przepisem art. 375 § 2 k. c. poprzez przyjęcie, że powódce przysługuje skuteczna podstawa do wytoczenia powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności z uwagi na posiadanie wspólnych zarzutów z zarzutami dłużników - poręczycieli, którzy zaskarżyli nakaz zapłaty w sprawie I Nc 205/04, pomimo, że powódce nie przysługiwał zarzut posiadany przez skarżących nakaz zapłaty w sprawie I Nc 205/04,
3) sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału poprzez przyjęcie, że powódka uzyskała orzeczenie stwierdzające w stosunku do niej nieważność umowy pożyczki (...) zawartej w dniu 19.04.2000 r. pomiędzy (...) Stowarzyszeniem (...)
z siedzibą w P. a B. P., podczas gdy powódka nigdy takiego orzeczenia nie uzyskała.
Wskazując na powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja zasługuje na uwzględnienie, mimo że niesłuszny okazał się zarzut sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału, który skarżący upatruje w przyjęciu, że powódka uzyskała orzeczenie stwierdzające w stosunku do niej nieważność umowy pożyczki (...) zawartej w dniu 19.04.2000 r. pomiędzy (...) Stowarzyszeniem (...) z siedzibą w P. a B. P.. Zarzut ten jest chybiony, gdyż wydany w sprawie z powództwa T. P. wyrok stwierdzający nieważność zawartej z powódką umowy pożyczki oraz umowy restrukturyzacji wywołuje skutek erga omnes.
Pozostałe zarzuty okazały się zasadne.
W niniejszym postępowaniu powódka, domagając się pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych podniosła zarzut nieważności umowy pożyczki. Skarżący słusznie podnosi, że zarzut ten mógł być podniesiony przed sądami rozpoznającymi sprawy o zasądzenie należności z tytułu nie spłaconej pożyczki. Obecnie nakazy wydane w sprawach I Nc 73/04 w sprawie I Nc 205/04 są prawomocne. W odniesieniu do tytułów egzekucyjnych korzystających z powagi rzeczy osądzonej niedopuszczalne jest powoływanie się na zdarzenia zaszłe przed jego powstaniem. Powództwo opozycyjne nie prowadzi do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem i nie może zmierzać do uchylenia powagi rzeczy osądzonej.
Apelujący trafnie powołuje się na ugruntowane w judykaturze oraz nauce prawa procesowego cywilnego stanowisko, że z chwilą uprawomocnienia się wyroku dochodzi do prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której został on wydany. Oznacza to, że jeżeli określone okoliczności i oparte na nich zarzuty lub wypływające z nich wnioski istniały i dały się sformułować w chwili zamknięcia rozprawy, lecz strona skutecznie ich nie podniosła lub nie przytoczyła, w związku z czym nie zostały spożytkowane przez sąd przy wydawaniu wyroku, podlegają prekluzji (np. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasada prawna - z dnia 23 października 1954 r. I CO 41/54, OSN 1956, nr 1, poz. 3 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 477/10, OSNC 2010, nr 2, poz. 165 i z dnia 2 lutego 2011 r., III CZP 128/10, OSNC 2011, nr 10, poz. 108).
Prekluzyjny skutek prawomocności oraz powagi rzeczy osądzonej jest niezależny od tego, czy strona ponosi winę w zaniechaniu przytoczenia określonych okoliczności lub podniesienia właściwych zarzutów. Powódka w postępowaniach prowadzonych przed sądami rozpoznającymi sprawy
o zasądzenie należności z tytułu nie spłaconej pożyczki zobowiązana była przedstawiać wszystkie fakty i twierdzenia istotne dla rozstrzygnięcia sprawy oraz podnosić wszystkie przysługujące jej zarzuty, pod rygorem bezpowrotnej utraty tej możliwości.
Powódka, nie powołując w postępowaniach prowadzonych przed sądami rozpoznającymi sprawy o zasądzenie należności z tytułu nie spłaconej pożyczki zarzutu nieważności umowy pożyczki, bezpowrotnie utraciła prawo podnoszenia takiego zarzutu. Z zarzutu nieważności umowy poręczenia skorzystali skarżący nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I Nc 205/04 . Taką też możliwość miała powódka w odniesieniu do umowy pożyczki.
Ustawodawca tylko wyjątkowo dopuszcza powoływanie się po uprawomocnieniu wyroku na okoliczności sprawy występujące przed jego wydaniem. Takim wyjątkiem jest skarga o wznowienie postępowania, przysługująca w razie wykrycia okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowania. Jest to sytuacja wyjątkowa, ale powódka nie posiadała uprawnienia do skargi o wznowienie postępowania. W niniejszej sprawie nie zostały wykryte okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowania. Nieważność umowy nie jest bowiem taką okolicznością. Nie jest nią również wyrok ustalający nieważność umowy pożyczki zawartej pomiędzy powódką i pozwanym w stosunku do męża powódki, który nie był uczestnikiem postępowań prowadzonych przed sądami rozpoznającymi sprawy o zasądzenie należności z tytułu nie spłaconej pożyczki. Nie uczestnicząc w tych postępowaniach nie miał możliwości zgłoszenia zarzutu nieważności umowy pożyczki w ich toku.
Podstawą powództwa przeciwegzekucyjnego opartego na przepisie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. mogą być wyłącznie twierdzenia wskazujące na to, że po zamknięciu rozprawy poprzedzającej wydanie wyroku nastąpiły okoliczności, wskutek których zobowiązanie dłużnika wygasło z powodu wykonania lub z innych przyczyn albo nie może być egzekwowane. Apelujący trafnie podnosi, że podstawą powództwa opozycyjnego nie mogą być zarzuty skierowane przeciwko orzeczeniu, zmierzające do zmiany jego treści (np. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1968 r., III CZP 86/68, OSNCP 1969, nr 4, poz. 63 oraz orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 1937 r., C.III. 357/35). Przedmiotem rozpoznania w sprawie wszczętej powództwem opozycyjnym nie mogą być zdarzenia istniejące przed powstaniem tytułu korzystającego z powagi rzeczy osądzonej, gdyż wówczas jego uwzględnienie prowadziłoby do zanegowania tej powagi i zakwestionowania prawomocnych orzeczeń, co jest niedopuszczalne.
Wbrew odmiennemu przekonaniu Sądu pierwszej instancji w ustalonym stanie faktycznym, który Sąd Apelacyjny podzielił i przyjął za własny, nie zachodziły podstawy do uznania, że powódce przysługuje powództwo przeciwegzekucyjne na tej podstawie, że następnie został wydany wyrok na korzyść współdłużników solidarnych. Warunek ten zostałby spełniony jedynie wówczas, gdyby taki wyrok uwzględniał zarzuty wspólne wszystkim współpozwanym (por. uchwała 7 sędziów SN z 26.08.1965r. III CO 9/65 OSNC z 1967r. nr 3 poz. 42, wyrok SN z 28.01.2010r. I CSK 249/09 , OSNC z 2010r. nr 9 poz. 124).
Wbrew odmiennemu stanowisku Sądu Okręgowego, taki wyrok jednak nie zapadł. Zarzuty wniesione przez jednego z pozwanych w sprawie I Nc 73/04 nie zostały bowiem uwzględnione. Sąd pierwszej instancji utrzymał nakaz zapłaty w mocy, a Sąd drugiej instancji oddalił wniesioną apelację. W odniesieniu do roszczenia dochodzonego w sprawie I Nc 73/04 nie zapadł zatem wyrok oddalający powództwo w stosunku do jednego z pozwanych. Co do tego roszczenia i uwzględniającego je nakazu zapłaty w ogóle nie wystąpiła sytuacja, o jakiej mowa w powołanych orzeczeniach, w których Sąd Najwyższy stwierdził, że dłużnik solidarny, w stosunku do którego uprawomocniło się orzeczenie uwzględniające powództwo, może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności na tej podstawie, że następnie zostało prawomocnie oddalone powództwo wierzyciela w stosunku do innego dłużnika solidarnego na skutek uwzględnienia zarzutu wspólnego dłużnikom solidarnym.
Do oddalenia powództwa w stosunku do niektórych pozwanych doszło w odniesieniu do roszczenia dochodzonego w sprawie I Nc 205/04. Nie można jednak uznać, że do oddalenia powództwa wobec pozwanych S. P. i S. K. doszło na skutek uwzględnienia zarzutów wspólnych, przysługujących zarówno tym pozwanym, jak i powódce. Zgodnie z przepisem art. 375 § 2 k.c. nie można mówić o kategorii zarzutów wspólnych, jeżeli przysługują one tylko niektórym dłużnikom solidarnym, pojawiającym się w tym samym stosunku obligacyjnym ( uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 31 sierpnia 1966 r., III CR 226/64, OSNC 1967/4/72).
Podstawę odpowiedzialności S. P. i S. K. stanowiły umowy poręczenia, które zawarli z pozwanym Stowarzyszeniem. Umowy te w imieniu Stowarzyszenia zawarła osoba do tego nieupoważniona. Powódka nie była stroną umów poręczenia i nie mogła powoływać się na zarzuty, które przysługiwały poręczycielom S. P. i S. K.. Podstawą odpowiedzialności powódki była umowa pożyczki i powołanie zarzutu nieważności tej umowy mogło uwolnić ją od odpowiedzialności.
S. P. i S. K. w sprzeciwach od nakazu zapłaty wydanego w sprawie I Nc 205/04 powoływali się wyłącznie na zarzuty odnoszące się do umów poręczenia ( k.29 i 31-32 załączonych akt sprawy I Nc 205/04). Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie II Ca 704/09 , zmieniając wyrok Sądu pierwszej instancji przez oddalenie powództwa wobec tych pozwanych, w uzasadnieniu wyroku z dnia 4 lutego 2010 r. wskazał, że zawarte umowy poręczenia są bezwzględnie nieważne, co uchyla umowną odpowiedzialność pozwanych S. P. i S. K. (uzasadnienie wyroku – k. 300 załączonych akt II Ca 704/09).
Wyrok wydany w sprawie II Ca 704/09 uwzględnia wyłącznie zarzuty przysługujące poręczycielom. Nie są to zatem zarzuty wspólne wszystkim współdłużnikom, dające powódce skuteczną podstawę do wytoczenia powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. przez oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów procesu obejmujących koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej( art. 98 k.p.c.).
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 i art. 391 § 1 k.p.c. Zasądzona z tego tytułu kwota stanowi 75 % minimalnej stawki wynagrodzenia pełnomocnika procesowego.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Michał Kłos, Lilla Mateuszczyk
Data wytworzenia informacji: