Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Łodzi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący	Sędzia SA	Krzysztof Depczyński (spr.)
Sędziowie:	Sędzia SA	Alicja Myszkowska
	Sędzia SA	Eryk Dąbrowski
Protokolant		Karina Frątczak vel Wielgus

porozpoznaniuwdniu 9 maja 2024 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawyzpowództwa W. S.

przeciwko Skarbowi Państwa – Prezesowi Sądu Apelacyjnego w Warszawie, M. G., B. B., E. B., Okręgowej Radzie Adwokackiej w W. i Naczelnej Radzie Adwokackiej w W.

o ochronę dóbr osobistych, zadośćuczynienie i rentę

na skutekapelacji powoda

odwyroku Sądu Okręgowego w Płocku

z dnia 10 maja 2022 r.

sygn. akt I C 289/20

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od W. S. na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 8 640 (osiem tysięcy sześćset czterdzieści) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienie się orzeczenia tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym;

III.  zasądza od W. S. na rzecz E. B. kwotę 8 640 (osiem tysięcy sześćset czterdzieści) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienie się orzeczenia tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

I ACa 2181/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 10 maja 2022 r. Sąd Okręgowy w Płocku w sprawie z powództwa W. S. przeciwko Skarbowi Państwa – Prezesowi Sądu Apelacyjnego w Warszawie, M. G., B. B., E. B., Okręgowej Radzie Adwokackiej w W. i Naczelnej Radzie Adwokackiej w W. o ochronę dóbr osobistych, zadośćuczynienie i rentę:

⚫

w pkt. 1 odrzucił pozew wobec Okręgowej Rady Adwokackiej w W. i zniósł postępowanie co do tego pozwanego

⚫

w pkt. 2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

⚫

w pkt. 3 nie obciążył powoda W. S. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

W ustalonym stanie faktycznym, który Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własny Sąd Okręgowy uznał roszczenia powoda za bezzasadne. W pierwszej kolejności Sąd I instancji odrzucił, pozew skierowany przeciwko Okręgowej Radzie Adwokackiej w W. wobec braku zdolności sądowej pozwanego podmiotu. W świetle powyższego na podstawie art. 199 § 1 pkt. 3 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

Odnosząc się do żądań powoda w zakresie naruszenia dóbr osobistych Sąd Okręgowy uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, aby na skutek działania któregokolwiek pozwanego w niniejszej sprawie zostały naruszone dobra osobiste powoda w wyniku czego poniósł on „straty moralne, czy materialne”. Działania pozwanych znajdują podstawy w obowiązujących przepisach i brak jest bezprawności ich działań.

Sąd I instancji rozważył także odpowiedzialność Skarbu Państwa za wydanie prawomocnego orzeczenia. Ewentualna szkoda określona art. 417 ¹ k.c. wynikająca z wydania prawomocnego orzeczenia podlega szczegółowo określonym przez prawo wymogom ustawowym. Wymogiem jest uzyskanie prejudykatu a więc orzeczenia przesądzającego o niezgodności z prawem danego zachowania władzy publicznej. Niedopuszczalne jest przed jego wydaniem zasądzenie odszkodowania za szkodę spowodowaną deliktem władzy publicznej. Stąd w ocenie Sądu Okręgowego brak jest i na tej podstawie odpowiedzialności pozwanego Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód.

Zaskarżył wyrok w zakresie punktu 2 zarzucając mu:

1. naruszenie postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności art. 2, art. 7, art. 9, art. 30, art. 32 ust. l i 2, art. 45 ust. 1, art. 47 i art. 77 przez pominięcie demokratycznych zasad sprawiedliwości społecznej i równego traktowania wszystkich przez władze publiczne ,

2. naruszenie art. 3, art. 6, art. 13 i art. 14 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przez brak skutecznego postępowania wyjaśniającego okoliczności do sprawiedliwego procesu

3. naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, w szczególności:

art. 5 k.c., art. 23 k.c., art. 24 k.c., art. 363 k.c., art. 415 k.c., art. 416 k.c., art.417 k.c., art. 444 § 2 i § 3 k.c., art. 445 § 1 k.c., art. 448 k.c. i art. 481 § 1 k.c. przez błędne ustalenia i oddalenie powództwa,

4. naruszenie prawa procesowego w zakresie, który miał decydujący wpływ na wynik sprawy, a w szczególności:

a.  art. 210 § 2 k.p.c. naruszenie meriti przez nie uwzględnienie okoliczności faktycznych i wniosków dowodowych złożonych przez powoda,

b.  art. 212 § 1 k.p.c. przez pominięcie ustalenia okoliczności spornych między stronami,

c.  art. 213 § 2 k.p.c. przez oddalenie powództwa opartego na prawdziwych dowodach potwierdzających wyrządzenie szkody i krzywdy powodowi,

d.  art. 227 k.p.c. przez pominięcie dowodów z faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

e.  art. 228 § 1 i § 2 k.p.c. przez pominięcie faktów i dowodów powszechnie znanych,

f.  art. 230 k.p.c. przez pominięcie twierdzeń i faktów zgłoszonych przez powoda, nie kwestionowanych przez stronę przeciwną,

g.  art. 232 k.p.c. przez brak dowodów strony pozwanej dla stwierdzenia faktów,

h.  art. 233 § 1 i § 2 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i stronnicze przyjęcie nieprawdziwych faktów,

i.  art. 299 k.p.c. naruszenie meriti istoty sprawy przez pominięcie dowodu z przesłuchania strony pozwanej o co wnosił powód,

j.  art. 327 ¹ § 1 pkt. 1 i 2 k.p.c. przez brak podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, ustalenia faktów i podania przyczyn i odmowy wiarygodności dowodowej dowodów strony powodowej.

W konsekwencji powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja powoda jest bezzasadna.

Na wstępie należy stwierdzić, że w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają zgłoszone w apelacji zarzuty naruszenia prawa procesowego, gdyż jedynie w przypadku uznania, że postępowanie dowodowe nie było dotknięte wadami, można przyjąć, że prawidłowo został ustalony stan faktyczny w sprawie. Ponieważ zaś prawna kwalifikacja stanu faktycznego jest pochodną ustaleń, o prawidłowym zastosowaniu bądź niezastosowaniu prawa materialnego można mówić dopiero wówczas, gdy ustalenia stanowiące podstawę wydania zaskarżonego wyroku pozwalają na ocenę tej kwestii.

Nie jest zasadny zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. W odniesieniu do zarzutu błędnej oceny dowodów wyjaśnienia wymaga, że strona nie może domagać się jego uwzględnienia wyłącznie na podstawie własnego twierdzenia, że sąd I instancji nieprawidłowo uznał określone dowody za wiarygodne, a ustaleń winien dokonać w oparciu o dowody, którym odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych dowodów według własnego przekonania po wszechstronnym rozważeniu materiału dowodowego. Tylko wówczas, gdy ocena tych okoliczności uchybia regułom logicznego myślenia, zasadom doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów, bądź pomija okoliczności istotne, może zostać skutecznie podważona. Do przyjęcia trafności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza zatem wskazanie innej, możliwej na gruncie zebranych dowodów wersji faktycznej, lecz niezbędne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących ocenę sądu, a podniesione w tym zakresie argumenty winny wskazywać na brak powiązania, w świetle kryteriów wyżej wzmiankowanych, przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym. Z zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c. wynika uprawnienie dla sądu rozstrzygnięcia w części dotyczącej ustalenia faktów według własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia się z dowodami, rolą zaś sądu odwoławczego jest jedynie kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, w tym granice swobodnej oceny dowodów, nie zostały przekroczone.

W niniejszej sprawie nie doszło do przekroczenia granic swobodnego uznania sędziowskiego. Skarżący w sposób bardzo ogólnikowy postawił ten zarzut procesowy nie wskazując na czym miałoby polegać przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów. W taki sposób sformułowany zarzut procesowy nie poddaje się kontroli instancyjnej, nie pozwala bowiem Sadowi II instancji ustalić czy – przy ocenie materiału dowodowego – istotnie doszło do naruszenia reguł logicznego myślenia i zasad doświadczenia życiowego.

Także pozostałe zarzuty naruszenia prawa procesowego nie poddają się kontroli instancyjnej. Poza powołaniem przepisów Kodeksu postępowania cywilnego skarżący nie wskazuje żadnych konkretnych uchybień Sądu I instancji, które doprowadziłyby do niewłaściwego ustalenia stanu faktycznego, a w konsekwencji niewłaściwego zastosowania prawa materialnego.

Nie jest trafny zarzut naruszenia art. 210 § 2 kpc. Przepis ten adresowany jest do stron postępowania i nie jest możliwe naruszenie go przez sąd.

Chybione są zarzuty związane z naruszeniem art. 212 § 1 k.p.c., art. 213 § 2 k.p.c., art. 227 k.p.c., art. 228 k.p.c., art. 230 k.p.c. , art. 232 k.p.c. i art. 299 k.p.c. Przede wszystkim z tego powodu, że powód nie wskazał, jakich to istotnych, jego zdaniem okoliczności Sąd Okręgowy nie uwzględnił czyniąc ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie, bowiem przywołał jedynie hasłowo zarzuty w żaden sposób ich nie precyzując.

Powód nie wskazał, jakie fakty powszechnie znane nie zostały uwzględnione, jakich twierdzeń powoda oraz jakich faktów przyznanych przez pozwanego Sąd pierwszej instancji nie wziął pod uwagę. Nadto należy wskazać, że strony powinny udowadniać swoje twierdzenia, jednak nie mają takiego obowiązku, a szczególnie apelujący nie może stawiać zarzutów Sądowi, że druga strona zaniechała właściwej, zdaniem powoda, inicjatywy dowodowej. Z kolei dowód z przesłuchania stron jest dowodem „posiłkowym”, czyli przeprowadzanym jedynie wtedy, gdy za pomocą innych środków dowodowych nie można uzyskać wyjaśnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia. Przy czym z art. 299 k.p.c. wynika jasno, że to Sąd rozpoznający sprawę decyduje o przeprowadzeniu tego dowodu nie będąc związany nawet wnioskami stron w tym zakresie, a więc od decyzji Sądu zależy, czy ten dowód zostanie przeprowadzony, a także kto zostanie przesłuchany w tym trybie. Aby zarzut naruszenia art. 299 k.p.c. był skuteczny powód musiałby wykazać, że w tej sprawie ograniczenie dowodu z przesłuchania stron wpłynęło na treść rozstrzygnięcia, zaś takich argumentów powód nie przedstawił. Należy także wskazać, że w świetle obowiązujących przepisów Sąd rozpoznający sprawę ma uprawnienie do selekcji dowodów pod kątem ich przydatności dla rozstrzygnięcia sprawy, zatem nie ma obowiązku przeprowadzenia wszelkich dowodów zgłoszonych przez strony, jeśli są one zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Niezasadna są także zarzuty naruszenia prawa materialnego. W prawidłowo ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny prawnej zgłoszonego przez powoda żądania ochrony dóbr osobistych i roszczeń majątkowych. Należy zauważyć, że formułując zarzut naruszenia prawa materialnego powód wskazał na błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie. Jest to nieprawidłowe. Zarzut naruszenia prawa materialnego może dotyczyć albo błędnej wykładni przepisu, albo niewłaściwego zastosowania. Dodatkowo jest on tak ogólnikowo sformułowany, że w żaden sposób nie można się domyślić intencji powoda w zaskarżeniu tych konkretnych przepisów Kodeksu cywilnego, co znowu skutkuje tym, że zarzuty te nie poddają się kontroli instancyjnej. Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko Sądu Okręgowego, że działania pozwanych nie naruszały dóbr osobistych powoda i na pewno nie były bezprawne. Wydanie wyroku przez Sąd czy złożenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej przez pełnomocnika znajduje podstawę w obowiązującym stanie prawnym.

Także za chybione należy uznać zarzuty naruszenia szeregu przepisów Konstytucji RP jak i Europejskiej Konwencji Ochrony Praw Człowieka. Również
i te zarzuty nie zostały w żaden sposób uzasadnione a nawet sprecyzowane odnośnie zakresu ich naruszenia przez Sąd Okręgowy, co przesądza o braku możliwości dokonania ich kontroli instancyjnej.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny oddalił apelację powoda na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.