Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III AUa 647/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Łodzi z 2015-11-18

Sygn. akt III AUa 647/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Joanna Baranowska

Sędziowie: SSA Jolanta Wolska

SSA Jacek Zajączkowski (spr.)

Protokolant: stażysta Weronika Skalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 listopada 2015 r. w Ł.

sprawy E. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.

o emeryturę

na skutek apelacji E. G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu

z dnia 25 lutego 2015 r. sygn. akt IV U 1117/14

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 647/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 listopada 2014 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił przyznania E. G. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, iż na dzień 1 stycznia 1999 roku E. G. udokumentował okres składkowy w wymiarze 27 lat, 5 miesięcy i 25 dni. Do okresu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uwzględnił, okresu zatrudnienia wnioskodawcy od 9 lipca 1973 do 23 kwietnia 1974 oraz od 14 maja 1976 do 30 czerwca 1977 w (...) Przedsiębiorstwie (...), Zakładzie (...) w G. z uwagi na fakt, iż świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach zostało wydane przez Ministerstwo Gospodarki w W., będącej jednostką archiwalną. Organ rentowy również nie uwzględnił, do okresu pracy w warunkach szczególnych, okresu zatrudnienia wnioskodawcy od 29 września 1977 do 30 kwietnia 1991 w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w R., gdyż z wystawionego świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych nie wynika, kiedy wnioskodawca wykonywał pracę spawacza, a kiedy pracę ślusarza.

W odwołaniu od tej decyzji wnioskodawca wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał on, iż wykonywał pracę w warunkach szczególnych, zarówno w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...), Zakładzie (...) w G., jak też w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w R..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z przyczyn podanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2015 r. Sąd Okręgowy w Sieradzu oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji zapadło w następującym stanie faktycznym:

E. G. ukończył przyzakładową (...) Szkołę Zawodową przy (...) Przedsiębiorstwie (...) w K., gdzie pobierał naukę zawodu od 1 września 1970 roku do 30 czerwca 1973 roku. W dniu 1 września 1973 roku E. G. zawarł z zakładem remontowo - montażowym umowę przedwstępną na podstawie, której miał podjąć zatrudnienie w charakterze ślusarza konstrukcji stalowych. Pracę w tym przedsiębiorstwie (...) wykonywał w okresie od 1 września 1970 roku do 30 czerwca 1977 roku. W czasie tego okresu zatrudnienia, od 23 kwietnia 1973 roku, do 16 kwietnia 1976 roku E. G. odbywał zasadniczą służbę wojskową. W okresie zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie, E. G. wykonywał prace polegające na remontach wielkich pieców i innych urządzeń hutniczych. Były to prace wykonywane na terenie różnych zakładów na terenie całego kraju. W dniu 3 października 2001 roku Ministerstwo Gospodarki wystawiło świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zaświadczające, iż E. G., w okresach od 9 lipca 1973 roku do 23 kwietnia 1974 roku oraz od 14 maja 1976 roku do 30 czerwca 1977 roku, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace, polegające na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń oraz prace budowlane, montażowe i budowlano - remontowe, na oddziałach będących w ruchu, na stanowisku ślusarz konstrukcji stalowych, wymienionych w dziale czternastym, pozycja dwudziesta piąta, punkt pierwszy załącznika nr 1 do Zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 roku, w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego.

W okresie od 29 września 1977 roku do 30 kwietnia 1991 roku E. G. był zatrudniony w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...), na stanowisku ślusarza - spawacza. Stosunek pracy został nawiązany z dniem 20 września 1977, początkowo na dwutygodniowy okres próbny, pracownikowi powierzono obowiązki ślusarza - spawacza. Od 13 października 1977 roku wnioskodawcę łączyła z pracodawcą umowa o pracę na czas nieokreślony, stanowisko również było określone, jako ślusarz - spawacz. W dniu 24 czerwca 1983 roku został skierowany wniosek do działu kadr Kombinatu (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...), podpisane przez kierownika wydziału remontów mechanicznych, wniosek ten dotyczy, między innymi, przeszeregowania E. G., zajmującego stanowisko ślusarz, na stanowisko spawacza. W uzasadnieniu tego wniosku wskazano, iż wymienieni we wniosku pracownicy, w tym wnioskodawca, ukończyli kurs spawacza elektrycznego, ze swoich obowiązków wywiązują się bez zastrzeżeń, w związku z czym zasługują na zmianę stanowiska, stąd też wniosek o zmianę stanowiska pracy ze ślusarza, na ślusarza - spawacza. W tym czasie E. G. został zapoznany z dokumentem w postaci wyciągu z wytycznych, stanowiącego załącznik do zarządzenia Komendanta Głównego Straży Pożarnych, w sprawie zabezpieczenia przeciwpożarowego procesów spawalniczych podczas prac remontowo - budowlanych. Z dniem 1 lipca 1983 roku pracodawca powierzył E. G., którego stanowisko było określone jako ślusarz, obowiązki ślusarza - spawacza, z przyznaniem wynagrodzenia według określonej kategorii zaszeregowania. Późniejsze dokumenty płacowe, dotyczące wnioskodawcy, określały jego stanowisko jako ślusarz - spawacz.

W okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S. A., E. G. wykonywał prace związane z pracami remontowymi na obiektach cementowni. Były to prace wykonywane zarówno w cementowni (...), jak też innych cementowni na terenie kraju. E. G. wykonywał prace spawalnicze, polegające na spawaniu elementów konstrukcji urządzeń służących do produkcji cementu. Podczas wykonywania tych prac, obiekty były wyłączone z ruchu. Przedsiębiorstwo (...) S.A. w R. wystawiło świadectwo pracy stwierdzające, iż E. G. był zatrudniony w tym zakładzie pracy od 29 września 1977 roku do 30 kwietnia 1991 roku. I w tym okresie od 20 września 1977 roku do 30 kwietnia 1991 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace, polegające na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń będących w ruchu, na stanowisku ślusarz-spawacz, wymienionym w wykazie A, dział XIV pozycja 25 punkt 1, stanowiącym załącznik numer 1 do zarządzenia numer 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty.

Oceniając charakter pracy wnioskodawcy, w okresie jego zatrudnienia w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...), Sąd nie uznał za miarodajne zeznania świadków oraz wnioskodawcy. Świadkowie oraz wnioskodawca wskazali, iż w tym okresie E. G. wykonywał wyłącznie prace spawalnicze. Należy jednak mieć na względzie, iż świadkowie będący pracownikami tego przedsiębiorstwa, którzy faktycznie wykonywali prace na innych stanowiskach, mieli jedynie okazjonalny kontakt z wnioskodawcą. O ile można przyjąć za wiarygodne stwierdzenia, iż świadkowie widywali wnioskodawcę przy wykonywaniu prac spawalniczych, to nie można przyjąć założenia, iż prace te były wykonywane stale, w pełnym wymiarze czasu pracy, o czym świadczy choćby fakt, iż świadkowie ci nie mieli codziennej, bezpośredniej styczności z wnioskodawcą wykonującym swoje obowiązki zawodowe.

W świetle tak poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy uznał odwołanie ubezpieczonego jako bezzasadne. Czyniąc rozważania prawne Sąd przywołał art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskazując zasady przechodzenia na wcześniejsze emerytury oraz wykazy stanowisk do tego uprawniających Sąd Okręgowy przywołał § 4 ust. 1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Między stronami sporny był charakter zatrudnienia wnioskodawcy zarówno w okresie jego zatrudnienia w zakładzie remontowo-montażowym w G., jak też w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...). Zdaniem Sądu okres zatrudnienia w zakładzie remontowo-montażowym w G. miał charakter pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Zeznania wnioskodawcy, określające charakter jego obowiązków pracowniczych, korelują z dokumentacją zawartą w aktach osobowych wnioskodawcy. W ocenie Sądu okres ten należy uznać, jako pracę określoną w dziale XIV pozycja 25, w związku z działem III Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku. Wnioskodawca w tym czasie wykonywał, bowiem prace na oddziałach hutniczych, na których były wykonywane prace hutnicze, odlewnicze. Zatem pracę tę należy zakwalifikować zgodnie z działem określonym w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Zdaniem Sądu Okręgowego całego okresu zatrudnienia w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...), nie można uznać za okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. W ocenie Sądu brak jest przesłanek, aby prace te kwalifikować w oparciu o prace wymienione w dziale XIV, pozycja 25 załącznika do cytowanego rozporządzenia. Należy zaznaczyć, iż jak zeznali to świadkowie, w czasie wykonywania prac remontowych w zakładach cementowo-wapienniczych, określone maszyny i urządzenia na czas remontu były wyłączane. Nie była to, więc praca na tych oddziałach, na których znajdują się maszyny w ruchu. Wobec powyższego należało ocenić, czy pracę tę należy uznać za pracę przy spawaniu, określoną w dziale XIV pozycja 12 załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. W ocenie Sądu praca w takim charakterze rozpoczęła się dla wnioskodawcy od 1 lipca 1983 roku. Świadczą o tym przede wszystkim dokumenty zawarte w aktach osobowych, z których wynika, iż z tą datą nastąpiła zmiana stanowiska wnioskodawcy. Zyskał on przeszeregowanie związane m. in. z wyższym wynagrodzeniem. Także został zapoznany z wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, które związane były z wykonywaniem prac spawalniczych.

Dokonując szczegółowej oceny złożonego odwołania Sąd Okręgowy wskazał, iż prawo do emerytury w wieku obniżonym jest wyjątkiem od zasady nabywania prawa do emerytury w wieku powszechnym. Skoro przepisy określające prawo do emerytury w wieku obniżonym mają charakter odstępstwa od reguły, a więc mają charakter szczególny, oznacza to, że przepisy te muszą być interpretowane w sposób ścisły i niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca. Sąd Okręgowy wskazał, że wykonywanie przez ubezpieczonego pracy na stanowisku ślusarza, w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk zaliczonych przez pracodawcę do prac w szczególnych warunkach, nie oznacza automatycznego zakwalifikowania spornego okresu zatrudnienia do pracy w szczególnych warunkach. Na potwierdzenie przyjętego stanowiska Sąd powołał się na orzeczenie Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 29 stycznia 2008 r. stwierdzając, że wykonywanie pracy przez pracowników zatrudnionych w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych, nie mieści się w określeniu "prace przy spawaniu" wymienionym w wykazach A i B, stanowiących załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i nie uprawnia do uzyskania emerytury na podstawie artykułu 32 ustęp 1, w związku z artykułem 32 ustęp 2 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. O uprawnieniu do emerytury na podstawie paragrafu 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, decyduje łączne spełnienie przez pracownika wszystkich warunków, określonych w tym przepisie, a nie jego przekonanie, że charakter lub warunki pracy wystarczają do uznania ich za wykonywane w szczególnych warunkach.

Sąd pierwszej instancji wskazał ponadto, iż dowód z zeznań świadków, z uwagi na szczególny i wyjątkowy charakter prawa do emerytury w obniżonym wieku, nie może przesądzać o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, zwłaszcza, gdy fakty wynikające z zeznań świadków nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji pracowniczej. Same zeznania świadków, z uwagi na szczególny i wyjątkowy charakter emerytury w obniżonym wieku, nie mogą przesądzać o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji zebranej w aktach osobowych. W ocenie Sądu do okresu pracy w warunkach szczególnych można zaliczyć wnioskodawcy okres 11 lat, 8 miesięcy i 25 dni, na który składają się okresy od 9 lipca 1973 roku do 16 kwietnia 1976, od 14 maja '76 roku do 30 czerwca 1977 roku oraz uznany przez Sąd jako praca w warunkach szczególnych na podstawie przeprowadzonego postępowania okres od 1 lipca 1983 roku do 30 kwietnia 1991 roku. Do pracy w warunkach szczególnych Sąd zaliczył również okres odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej, z wyłączeniem okresu między 17 kwietnia a 13 maja 1976, kiedy to wnioskodawca zakończył odbywanie służby wojskowej, a nie podjął jeszcze zatrudnienia w dotychczasowym zakładzie pracy. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż wnioskodawca nie wykazał przesłanki 15-tu lat pracy w warunkach szczególnych, stąd też odwołanie oddalił.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 25 lutego 2015 r. złożył ubezpieczony zaskarżając go w całości. Niniejszemu rozstrzygnięciu zarzucając:

naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności nieuwzględnienie wszystkich dowodów;

naruszenie art. 233 § 2 k.p.c. poprzez ocenę dowodów z przekroczeniem granic rzetelnej oceny materiału dowodowego,

naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. przez brak wskazania przyczyn, dla których Sąd I instancji dokonał podzielenia mocy dowodowej przyjętych za podstawę faktyczną dowodów oraz brak odniesienia do wszystkich zebranych w sprawie dowodów,

naruszenie przepisów art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 roku ( Dz. U. Z 2013, poz. 1440) o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz paragrafu 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, w sprawie wieku emerytalnego pracowników, zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, poprzez nieuwzględnienie okresu pracy powoda w szczególnych warunkach, a który to okres u powoda przekracza 15 lat.

ponadto zarzucam błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, a polegających na błędnych wyliczeniu okresu pracy powoda w warunkach szczególnych.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpozania ewentualnie o zmianę zaskarzonego wyroku poprzez przyznanie emerytury E. G. oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego E. G. okazała się bezzasadna i nie mogła skutkować wzruszeniem zaskarżonego rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego. Rozstrzygnięcie sądu I instancji jest, bowiem prawidłowe i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i obowiązujących przepisach prawa. Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonał analizy zebranych dowodów, nie naruszając zasady swobodnej ich oceny i w oparciu o zasadnie przyjęty stan faktyczny sprawy prawidłowo zastosował konkretnie przywołane przepisy prawa materialnego. Poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia Sąd Apelacyjny przyjął za podstawę swego rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 382 k.p.c.

Apelacja w pierwszej kolejności formułuje zarzut obrazy prawa procesowego tj. naruszenie przez Sąd Okręgowy art. 233 § 1 k.p.c. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu. To, że określony dowód został oceniony niezgodnie z intencją skarżącego, nie oznacza naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Ocena dowodów należy bowiem do sądu orzekającego i nawet w sytuacji, w której z dowodu można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez sąd, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają w szczególności: obowiązek wyprowadzenia przez sąd z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych (zgodnych z zasadami logicznego rozumowania), ramy proceduralne (ocena dowodów musi respektować pewne warunki określone przez prawo procesowe, w szczególności art. 227 - 234 KPC ), wreszcie poziom świadomości prawnej sędziego oraz dominujące poglądy na sądowe stosowanie prawa. Swobodna ocena dowodów dokonywana jest przez pryzmat własnych przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego zasobu doświadczeń życiowych, ale powinna także uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarogodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. W niniejszej sprawie Sąd Apelacyjny nie dopatruje się przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów rozumianej jak wyżej. Dodatkowo za chybiony uznać należy zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. dotyczący domniemanych wad uzasadnienia Sądu Okręgowego. W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd pierwszej instancji sporządził uzasadnienie z zachowaniem wszelkich wymogów art. 328 § 2 k.p.c., a co więcej wyszedł ponad zakreślone tym przepisem standardy. Stopień szczególności uzasadniania wskazuje na dokładne i pracochłonne pochylenie się przez Sąd Okręgowy nad niniejszą sprawą i starannym przemyśleniem wyprowadzonych wniosków w zakresie ustaleń faktycznych i ich odniesieniu do prawa materialnego. Niezależnie od tego przypomnieć wypada, że w utrwalonym orzecznictwie przyjmuje się, iż wady sporządzonego uzasadnienia z reguły nie mają ma wpływu na treść wyroku, gdyż uzasadnienie sporządzane jest po jego wydaniu (por. wyroki z dnia 1 lipca 1998 r., I PKN 220/98, OSNAPiUS 1999 Nr 15, poz. 482; z dnia 9 lipca 1998 r., I PKN 234/98, OSNAPiUS 1999 Nr 15, poz. 487; z dnia 7 kwietnia 1999 r., I PKN 653/98, OSNAPiUS 2000 nr 11, poz. 427 oraz z dnia 5 września 2001 r., I PKN 615/00, OSNP 2003 Nr 15, poz. 352). Aby zatem zarzut obrazy art. 328 § 2 k.p.c. uznać za skuteczny, koniecznym jest - wykazanie, iż wady uzasadnienia są tak istotne, że uniemożliwiają całkowicie dokonanie oceny prawidłowości zapadłego wyroku.

Na gruncie przedmiotowej sprawy, spór zogniskował się wokół dwóch okresów zatrudnienia ubezpieczonego tj. od 9 lipca 1973 r. do 23 kwietnia 1974 r. i od 14 maja 1976 r. do 30 czerwca 1977 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...), Zakładzie (...) w G. oraz od 29 września 1977 r. do 30 kwietnia 1991 r. w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...). Bazując na poczynionych ustaleniach faktycznych podzielić należało stanowisko wyrażone przez Sąd Okręgowy, iż okres zatrudnienia w zakładzie remontowo-montażowym w G. miał charakter pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. W niniejszym przypadku zeznania złożone przez ubezpieczonego w pełni korelują ze zgromadzoną dokumentacją pracowniczą w tym z wystawionym świadectwem pracy. Podobnie na aprobatę zasługuje również stanowisko Sądu pierwszej instancji odmawiające uznania ubezpieczonemu, jako pracy w warunkach szczególnych całego okresu zatrudnienia w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W., zakład (...). Słusznie wskazał Sąd Okręgowy, iż na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego brak jest podstaw do zakwalifikowania wykonywanych przez ubezpieczonego w toku zatrudnienia prac, jako prace wymienione w dziale XIV, pozycja 25 załącznika do rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r. Jak zeznali przesłuchani w sprawie świadkowie, w czasie wykonywania prac remontowych w zakładach cementowo-wapienniczych, określone maszyny i urządzenia w czasie remontu były wyłączone, a tym samym nie była to praca na oddziałach w których znajdują się maszyny w ruchu. Ocena Sądu Okręgowego ograniczała się zatem do stwierdzenia, czy podejmowane w toku zatrudnienia przez ubezpieczonego czynności pracownicze na stanowisku ślusarz-spawacz mogły zostać uznane za pracę przy spawaniu, określoną w dziale XIV pozycja 12 załącznika do rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r. Należy pamiętać, że prawo do wcześniejszej emerytury stanowi odstępstwo od zasady powszechnego wieku emerytalnego i w związku z tym nie można poprzestać tylko na jego uprawdopodobnieniu, lecz musi zostać udowodnione, a służą temu przede wszystkim dokumenty. Dlatego w tej kategorii spraw przyjmuje się, że same zeznania świadków, gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentach pracowniczych z reguły byłyby niewystarczające do przyjęcia pracy w szczególnych warunkach (wyrok SA w Białymstoku z dnia 22 maja 2013 r., III AUa 952/12, LEX nr 1327500). Dokumenty zawarte w aktach osobowych świadczą, iż czynności wyłącznie w charakterze spawacza ubezpieczony podjął od dnia 1 lipca 1983 r. Wówczas nastąpiła również zmiana zaszeregowania związanego z wynagrodzeniem oraz zapoznanie z wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, które związane były właśnie z wykonywaniem prac spawalniczych. Pomimo, iż w postępowaniu sądowym, opartym na zasadzie swobodnej oceny dowodów, nie obowiązują ograniczenia dowodowe zawarte w przepisach rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r. (§ 2 ust. 2), to zauważyć należy, że przewidziana została pewna hierarchia dowodów, którą sąd winien kierować się przy rozpoznawaniu sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W pierwszej kolejności, przy ustalaniu okresów zatrudnienia, winny być uwzględniane dokumenty z przebiegu zatrudnienia - świadectwa pracy wystawione przez pracodawcę, umowy o pracę, angaże, legitymacje ubezpieczeniowe i inne dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia. Dopiero, gdy dokumentacja pracownicza jest niepełna lub zawiera pewne rozbieżności, dopuszczalne jest posiłkowanie się zeznaniami świadków, ale jako dowodem uzupełniającym, potwierdzającym przebieg zatrudnienia. Na gruncie przedmiotowej sprawy pomimo wystawienia przez pracodawcę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach jego wiarygodność z uwagi na brak wskazania okresów, w jakich skarżący wykonywał poszczególne czynności pracownicze w charakterze spawacza i ślusarza została podważona. By udowodnić, iż w całym okresie zatrudnienia wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych oparł się on w zasadzie wyłącznie na zeznaniach świadków, które słusznie przez Sąd Okręgowy uznane zostały za niemiarodajne. Powołani do sprawy świadkowie pomimo, iż byli pracownikami wskazanego przedsiębiorstwa w spornym okresie, to jednak wykonywali czynności pracownicze na innych niż ubezpieczony stanowiskach pracy, a tym samym mieli wyłącznie okazjonalny kontakt ze skarżącym. Słusznie, zatem przyjął Sąd pierwszej instancji uznając, że świadkowie rzeczywiście mogli widywać ubezpieczonego podczas wykonywania prac spawalniczych przed 1 lipca 1983 r. Nie oznacza to jednak, że na podstawie ich zeznań można uznać, iż prace w tym charakterze E. G. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Mając na uwadze powyższe i uznając jednocześnie, że to na ubezpieczonym ciążył obowiązek udowodnienia faktów, z których wywodził on określone skutki prawne, okresu od 29 września 1977 r. do 1 lipca 1983 r. nie można było uznać, za okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

Odnosząc się do ostatniego z podniesionych w treści apelacji zarzutów wskazujących na błędne obliczenia okresu pracy w warunkach szczególnych dokonanych przez Sąd Okręgowy wskazać, należy, iż rozbieżności w niniejszym zakresie wynikają wyłącznie z oczywistej omyłki w transkrypcji uzasadnienia. Należy zauważyć, iż wymieniony przez Sąd Okręgowy w treści uzasadnienia ostatni z okresów pracy został wskazany w sposób błędny, jako okres od 1 lipca 1983 r. do 30 kwietnia 1993 r., podczas gdy prawidłowo ubezpieczony pozostawał zatrudnionym w Kombinacie (...), Wapienniczego i Gipsowego w W. zakład (...), do roku 1991. Mają na uwadze powyższe dokonane przez Sąd Okręgowy wyliczenie okresu pracy w warunkach szczególnych w wnioskodawcy w wymiarze 11 lat 8 miesięcy i 25 dni jest prawidłowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, iż poczynione przez Sąd Okregowy ustalenia okazały są pełne, spójne i logiczne, a w konsekwencji doprowadziły do prawidłowej subsumpcji prawa materialnego. Dokonana przez Sąd Apelacyjny w toku postępowania odwoławczego interpretacja przepisów w tym podniesionego w apelacji art 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w oparciu o ustalony stan faktyczny, nie wpłynęła na korektę wydanego orzeczenia. Reasumując należy stwierdzić, że Sąd Apelacyjny w pełni podziela ocenę prawną Sądu I instancji, iż wnioskodawca nie wykazał w objętym sporem okresie 15 lat pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny uznał apelację za pozbawioną uzasadnionych podstaw faktycznych i prawnych i z mocy art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dorota Szubska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Baranowska,  Jolanta Wolska
Data wytworzenia informacji: