Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III AUa 1825/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Łodzi z 2013-10-01

Sygn. akt: III AUa 1825/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Anna Szczepaniak-Cicha

Sędziowie: SSA Jolanta Wolska

SSA Maria Padarewska - Hajn (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Patrycja Stasiak

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2013 r. w Łodzi

sprawy Z. B. (1) przy udziale zainteresowanej (...) Spółki Akcyjnej w (...) w P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniu,

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 13 września 2012 r., sygn. akt: VIII U 912/12;

1. prostuje niedokładność pisarską w komparycji wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi w ten sposób, że w miejsce nazwy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.” wpisuje nazwę (...) Spółka Akcyjna w P. następca prawny (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością w Ł.”;

2. oddala apelację;

3. zasądza od Z. B. (1) na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 120,00 ( sto dwadzieścia ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt III AUa 1825/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 maja 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że Z. B. (1) nie podlega od 29 lipca 2008r. do 10 sierpnia 2009r. ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik w (...) Spółka z o.o. z siedzibą w Ł.. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zatrudnienie Z. B. (1) w firmie (...) Sp. z o.o. przez prezesa spółki M. C. od 29 lipca 2009r., kiedy to była ona jednocześnie członkiem rady nadzorczej było niezgodne z art. 214 § 1 kodeksu spółek handlowych. Ponadto organ rentowy wskazał, że M. C. zatrudniając Z. B. (1) wiedział o jej ciąży a obecnie jest ona jego narzeczoną. W ocenie organu rentowego, podpisanie umowy o pracę i zgłoszenie Z. B. (1) do ubezpieczeń społecznych w okresie od 29 lipca 2008 r. do 10 sierpnia 2009 r. jako pracownika (...) Sp. z o.o. było czynnością pozorną dokonaną jedynie w celu uzyskania przez Z. B. (1) pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z ciążą.

W odwołaniu od powyższej decyzji pełnomocnik Z. B. (1) wniosła o jej zmianę i przyjęcie, że Z. B. (1) podlega od 29 lipca 2008r. do 10 sierpnia 2009r. ubezpieczeniom społecznym.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Zainteresowany P. M. wskazał, że Z. B. (1) wykonywała fikcyjną pracę w spółce (...), wniósł o utrzymanie w mocy decyzji ZUS I Oddziału w Ł. z dnia 18 maja 2011r.

Zainteresowany K. Ś. (1) wniósł o oddalenie odwołania.

Zaskarżonym wyrokiem z 13 września 2012r. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie.

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji zapadło w następującym stanie faktycznym:

Z. B. (1), ur. (...), od 2005 roku pozostawała w związku uczuciowym z M. C.. M. C. był prezesem zarządu (...) Spółka z o.o. w Ł. od początku jej powstania do 31 stycznia 2009r. Spółka (...) zajmowała się sprzedażą (...) (Biuletynu Informacji Publicznej), tworzeniem oprogramowania do świadczenia usług dostępu do (...), głównie dla placówek oświatowych. Z. B. (1) współpracowała ze Spółką (...) na podstawie umów cywilno - prawnych. Ich przedmiotem była obsługa informatyczna, kodowanie, tworzenie dokumentacji oprogramowania, wsparcie w pisaniu wniosków unijnych. W lipcu 2008r. Z. B. (1) dowiedziała się że jest w ciąży z M. C., dziecko urodziło się (...)

Zgodnie z umową o pracę z dnia 29 lipca 2008r. Z. B. (1) została zatrudniona od 29 lipca 2008r. w (...) Sp. z o.o. w Ł. na stanowisku informatyka z wynagrodzeniem w wysokości 2.000 zł miesięcznie plus premia uznaniowa, na okres próbny. Pracodawca był reprezentowany przez M. C. - Prezesa Zarządu. Z. B. (1) w dacie 29 lipca 2008r. posiadała średnie wykształcenie - ukończone liceum ogólnokształcące i kontynuowała naukę na Politechnice (...). Kiedy podpisywała umowę o pracę wiedziała że jest w ciąży.

Zgodnie z kolejną umową o pracę z dnia 1 września 2008r. Z. B. (1) została zatrudniona na czas nieokreślony a wynagrodzenie wzrosło do kwoty 3.500 zł plus premia uznaniowa.

W dniu 15 września 2008r. Z. B. (1) została powołana przez Prezesa Zarządu M. C. do Rady Nadzorczej Spółki (...)

Zgodnie z umową o pracę z dnia 1 stycznia 2009r. wynagrodzenie Z. B. (1) wzrosło do 5.000 zł plus premia uznaniowa.

Pomiędzy M. C. a P. M. - doradcą marketingowym, później kolejnym prezesem zarządu Spółki powstał konflikt. Dotyczył on m.in. kwestii związanych z rozwojem marketingowym firmy, jak i fikcyjności zatrudnienia Z. B. (1).

Zgodnie z notatką ze spotkania wspólników, ustalono m.in. że: aktualny prezes zarządu M. C. zrezygnuje z pełnienia funkcji prezesa zarządu z dniem 31 stycznia 2009r., (...) Sp. z o.o. powoła na członka rady nadzorczej M. C. po rezygnacji z tej funkcji Z. B. (1) do 31 stycznia 2009r., umowa o pracę Z. B. (1) zostanie wypowiedziana przez nią po jej powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego w trybie natychmiastowym za porozumieniem stron.

Zgodnie ze świadectwem pracy z dnia 10 sierpnia 2009 r. stosunek pracy pomiędzy Z. B. (1) a (...) Sp. z o.o. w Ł. został rozwiązany z dniem 10 sierpnia 2009r. na mocy porozumienia stron. Wnioskodawczyni w okresie od 20 marca 2009r. do 6 sierpnia 2009r. przebywała na urlopie macierzyńskim.

W Spółce byli zatrudnieni również między innymi A. S. (1) (na stanowisku asystentki, najpierw w oparciu o umowy cywilno prawne, później umowę o pracę) i G. S. (1) (na stanowisku przedstawiciela handlowego z wynagrodzeniem w wysokości ok. 1.500 zł miesięcznie). W spółce pracował także K. Ś. (1) jako nadzorca nad procesem handlu z wynagrodzeniem ok. 1.400 zł. Wszyscy pracownicy Spółki (...), z wyłączeniem Z. B. (1) otrzymywali wynagrodzenie płatne przelewem. Z. B. (1) miała osobną listę obecności.

Nie było potrzeby zatrudniać nowej osoby w miejsce Z. B. (1), kiedy przebywała ona na urlopie macierzyńskim.

W konsekwencji powyższych ustaleń, Sąd Okręgowy stwierdził, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu. Stan faktyczny ustalony w niniejszej sprawie daje bowiem podstawę do przyjęcia, że umowa o pracę zawarta przez Z. B. (1) i (...) Sp. z o.o. jest nieważna w świetle art. 83 k.c. w zw. z art. 300 k.p., ponieważ została zawarta dla pozoru. Strony nie miały zamiaru realizować obowiązków wynikających z umowy o pracę, a jedynym jej celem było umożliwienie Z. B. (1) skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Z tego też powodu Z. B. (1) nie spełniała warunku do objęcia ubezpieczeniami społecznymi pracowników w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm. ), od dnia 29 lipca 2008r. do 10 sierpnia 2009r., bowiem w tym okresie nie była osobą pozostającą w stosunku pracy zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy. Zdaniem Sądu, postępowanie dowodowe wykazało, że pozostający w związku uczuciowym, dotychczas pracująca dla Spółki (...) w oparciu o umowy cywilno - prawne Z. B. (1) i prezes zarządu Spółki M. C. zawarli umowę o prace zaraz po tym jak dowiedzieli się o ciąży. Ustalili wysokie, stale rosnące wynagrodzenie wnioskodawczyni, zapewnili jej tym samym świadczenia związane z ciążą. O pozorności przedmiotowej umowy o pracę świadczą takie okoliczności jak: brak realnej potrzeby zatrudnienia wnioskodawczyni na stanowisku informatyka, zawarcie umowy o pracę zaraz po uzyskaniu wiedzy o ciąży Z. B. (1), wysokie wynagrodzenie wnioskodawczyni w stosunku do innych pracowników, indywidualne traktowanie wnioskodawczyni jako pracownika (osobne listy obecności, fakt otrzymywania wynagrodzenia przez innych pracowników przelewem), kwestia łączenia funkcji członka rady nadzorczej i pracownika. W uznaniu Sądu powyższe okoliczności pozwalają uznać, iż nawiązanie stosunku pracy, którego elementami są zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy i zobowiązanie pracodawcy do wypłacania wynagrodzenia, nie było rzeczywistym celem stron. Stronom chodziło jedynie o uzyskanie tytułu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego a umowa o pracę stanowić miała narzędzie realizacji tego celu. W świetle powyższych rozważań Sąd Okręgowy uznał, iż zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca nie podleganie ubezpieczeniom społecznym od dnia 29 lipca 2008 r. do 10 sierpnia 2009 r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w firmie (...) Sp. z o.o. w Ł. odpowiada prawu, co skutkowało oddaleniem odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c..

W apelacji Z. B. (1) zaskarżyła w/w wyrok w całości, zarzucając: 1. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy - art. 233 k.p.c. poprzez nierozważenie w sposób wszechstronny materiału dowodowego i przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na: - odmowie wiary dowodowi z przesłuchania strony postępowania - Z. B. (1) oraz świadka M. C. - w zakresie realności zawartej pomiędzy ni umowy o pracę oraz faktycznego świadczenia pracy w ramach tej umowy mimo że znania strony i świadka były spójne, logiczne i w konsekwentny sposób wyjaśniały istotne w sprawie okoliczności,

- ustaleniu wbrew zgromadzonemu w sprawie materiałowo dowodowemu, iż wnioskodawczyni była uprzednio zatrudniona w Spółce (...) Sp. z o. o. na podstawie umów cywilnoprawnych, podczas gdy tak nie było;

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy - art. 227 k. p. c. w związku z art. 233 § 1 k. p. c. poprzez pominięcie dowodu z zeznań świadków A. S., G. S. i A. S.;

3. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy - art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak odniesienia w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku do zeznań świadków A. S., G. S. i A. S., a zwłaszcza czy Sąd dał im wiarę czy też odmówił im wiarygodności, jak również do pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów.

Wskazując na powyższe zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawczyni zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji podniesiono, że zgodnie z odpisem z (...) Sp. z o. o. miała - w momencie zatrudnienia wnioskodawczyni - między innymi zajmować się: działalnością w zakresie oprogramowania, działalnością w zakresie oprogramowania, przetwarzaniem danych, działalnością związaną z bazami danych, działalnością związaną z informatyką. Zdaniem skarżącej, do świadczenia w/w usług wymagane jest zatrudnienie osoby na stanowisku informatyka. Tymczasem Sąd Okręgowy całkowicie pominął fakt, iż w momencie zatrudnienia, wnioskodawczyni była studentką IV roku Politechniki (...), Wydziału (...) (...), (...) i (...) (...) Specjalizacja Systemy informatyczne w handlu elektronicznym. Powyższa okoliczność oraz fakt wcześniejszej współpracy wnioskodawczyni ze spółką (...) Sp. z o. o. świadczy, że miała ona dostateczne kwalifikacje do zajmowania w/w stanowiska.

Ponadto, Sąd I instancji całkowicie pominął fakt, iż w momencie zatrudnienia w (...) Sp. z o. o. wnioskodawczyni była jedynym pracownikiem i dopiero w późniejszym czasie została zatrudniona - początkowo - na podstawie umów cywilnoprawnych A. S. (1), a następnie G. S. (1). To z w/w faktu wynika, iż wnioskodawczyni miała utworzoną dla siebie odrębną listę obecności. Jednocześnie przyjmując pozorność zatrudnienia wnioskodawczyni z uwagi między innymi na fakt, iż po odejściu M. C. z funkcji Prezesa Zarządu Spółka (...) Sp. z o. o. nie zatrudniała osoby na stanowisku informatyka, Sąd pominął, iż doszło wówczas do daleko posuniętych zmian w Spółce, w tym w zakresie zmiany obranych celów.

Zdaniem skarżącej, wydając zaskarżony wyrok Sąd zapomniał, iż nie ma zakazu zatrudniania kobiet w ciąży, ani też zatrudniania osób bliskich (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.04.2004 roku, II UK 314/03).

Sąd pominął również zeznania świadków A. S. (1), G. S. (1) i A. S. (4) dotyczące wykonywania przez wnioskodawczynię pracy na rzecz (...) Sp. z o. o. Przesłuchana na rozprawie z dnia 14 lutego 2012 roku A. S. (1) opisała dokładnie zakres swoich obowiązków, wykonywaną przez wnioskodawczynię pracę oraz sposób jej weryfikacji. Z w/w zeznań oraz dokumentów załączonych przez wnioskodawczynię wynika, iż w momencie powołania wnioskodawczyni do Rady Nadzorczej (...) Sp. z o. o., nie była bezpośrednią podwładną Prezesa. Również pozostałe osoby, tj. G. S. (1) i A. S. (4) potwierdzili fakt wykonywania przez wnioskodawczynię pracy.

Oparcie się przez Sąd na błędnie zinterpretowanych zeznaniach K. Ś. (1), jak również na zeznaniach P. M., który jest w konflikcie z M. C., przy pominięciu zeznań pozostałych świadków doprowadziło do dokonania błędnych ustaleń faktycznych przez Sąd. Wskazać należy, że K. Ś. i P. L. M. przyjeżdżali do biura (...) Sp. z o. o. raz, a czasami kilka razy w miesiącu. K. Ś. (1) nadzorował pracę G. S. (1) i faktycznie wykonywał ją poza siedzibą Spółki. Z zeznań w/w świadka wynika, iż Z. B. świadczyła pracę na rzecz (...) Sp. z o. o.

Ponadto - wbrew ustaleniom Sądu - wnioskodawczyni przed nawiązaniem stosunku pracy, nigdy wcześniej nie była zatrudniona w (...) Sp. z o. o. na podstawie umów cywilnoprawnych. Natomiast fakt zawarcia umowy o pracę z kobietą w ciąży, chociażby w celu zapewnienia jej świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczne z prawem i nie może świadczyć o fikcyjności zatrudnienia, w sytuacji gdy przesłuchani przed Sądem świadkowie potwierdzają fakt świadczenia przez pracownicę pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06.02.2006 roku (...)). Nie można również uznać za przemawiającym za fikcyjnością zatrudnienia skarżącej, fakt otrzymywania przez w/w wynagrodzenia za pracę „do ręki”, w sytuacji gdy w/w została zgłoszona do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako pracownik, pracodawca odprowadzał z tego tytułu składki oraz opłacał zaliczkę na podatek.

Ponadto dokonanie przez Sąd ustaleń odnośnie „zbyt wysokiego wynagrodzenia wnioskodawczyni” w oparciu o wynagrodzenia pozostałych pracowników, bez sprawdzenia akt osobowych w/w osób, w których znajdowały się listy płac, jak również z pominięciem stanowisk w/w osób jest dowolne. Zdaniem skarżącej, ustalając czy wynagrodzenie wypłacane wnioskodawczyni było wynagrodzeniem zbyt wysokim Sąd winien zwrócić uwagę na wynagrodzenie osób zatrudnionych na stanowisku informatyka i dopiero po ich porównaniu określić czy rzeczywiście w/w wynagrodzenie wnioskodawczyni jest zawyżone. Żadna z osób zatrudnionych w Spółce (...), na których wynagrodzenie powołuje się Sąd Okręgowy nie była zatrudniona na takim samym, czy też tożsamym stanowisku pracy, co wnioskodawczyni.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zarzuty apelacji nie zasługują na uwzględnienie.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego a w szczególności z ustalonego w sprawie stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż w na podstawie umów o pracę z przedmiotową spółką, odwołująca się miała zostać zatrudniona na stanowisku informatyka. Z zeznań odwołującej się wynika, iż do jej obowiązków pracowniczych należało zajmowanie się oprogramowaniem spółki oraz współtworzenie strony internetowej spółki. Przedmiotowy stosunek pracy został rozwiązany na podstawie porozumienia stron w dniu 10 sierpnia 2009r., co potwierdza wystawione odwołującej świadectwo pracy. A zatem cały okres zatrudnienia miał obejmować ponad rok czasu i w międzyczasie odwołująca się urodziła dziecko w dniu (...). i od tej daty do 6 sierpnia 2009r. przebywała na urlopie macierzyńskim.

Z zeznań natomiast zainteresowanego, prezesa spółki P. M. wynika, że do maja 2009r. spółka nie prowadziła żadnej działalności i nie miała żadnych przychodów. Przedmiotem działalności spółki, co wynika z zeznań świadków oraz stron była sprzedaż Biuletynu Informacji Publicznej, tworzenie oprogramowania do świadczenia usług dostępu do w/w Biuletynu, co wiązało się z koniecznością dostępu do portalu internetowego bez korzystania z w/w portalu spółka nie mogła funkcjonować. Przedmiotowy portal był utworzony przez inną spółkę współpracującą ze spółką (...), a spółka (...) płaciła z tego tytułu czynsz najmu. Nieporozumienia między spółkami dotyczyły wysokości czynszu najmu i w związku z zaistniałymi konfliktem spółka (...) nie funkcjonowała do maja 2009r.

Ponadto słuszne jest stanowisko Sądu Okręgowego, że w spółce brak jest dowodów wykonywania przez odwołującą się pracy w spornym okresie. Z. B. (1) nie utworzyła w/w portalu, od którego uzależniona była praca i funkcjonowanie spółki a zatem słuszne jest stanowisko Sądu I instancji, iż brak było realnej potrzeby zatrudniania odwołującej się na podstawie umowy o pracę.

W momencie zawarcia umowy o pracę na czas próbny, tj. 29 lipca 2008r. odwołująca się wiedziała że jest w ciąży. Umowa ta została dwukrotnie przedłużana na czas nieokreślony we wrześniu 2008r. i w styczniu 2009r. i podwyższano wynagrodzenie z kwoty 2000zł do 5000 zł. Odbierała wynagrodzenie płatne do ręki i podpisywała indywidualną listę obecności.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wynagrodzenie odwołującej się podane w umowach o pracę znacznie odbiegało od wynagrodzeń pozostałych pracowników zatrudnionych w spółce. Ponadto nikt z pracowników nie dostawał wynagrodzenia do ręki i nie podpisywał indywidualnych list obecności.

W tym czasie Z. B. (1) miała wykształcenie średnie i była studentką Politechniki (...) wydziału specjalizującego się w informatyce. W dniu 15 września 2008r. została powołana przez prezesa zarządu M. C. do rady nadzorczej spółki, którą to funkcję pełniła w czasie trwania stosunku pracy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 214 § 1 ksh członek zarządu, prokurent, kierownik oddziału lub zakładu, główny księgowy zatrudniony w spółce, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej. § 2 stanowi iż przepis § 1 stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkowi zarządu.

Słuszne zatem jest stanowisko Sądu I instancji, że powołanie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, odwołującej się na członka rady nadzorczej doprowadziło do sytuacji, że jako członek rady nadzorczej, w świetle art. 219 § 1 ksh sprawowała stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach tej działalności. A zatem sprawowała ten nadzór także nad pracą zarządu spółki i jednocześnie jako pracownik spółki miała być podporządkowana pracodawcy, w którego imieniu występował prezes zarządu M. C., a więc członek rady nadzorczej był podporządkowany członkowi zarządu, co jest sprzeczne z w/w przepisem i okoliczność ta prowadzi do uznania nieważności zawartych umów o pracę.

Nie można w świetle powołanego przepisu łączyć funkcji członka rady nadzorczej spółki i jednocześnie jej pracownika a taka sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie o czym strona skarżąca nie wspomina w apelacji a odwołująca się uważa, iż zaistniała sytuacja nie ma żadnego wpływu na ważność zawartej wcześniej, około półtora miesiąca czasu umowy o pracę.

Zgodnie z treścią art. 58 § 1 kc czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna (… ). Przedmiotowe umowy o pracę jako sprzeczne z art. 214 § 1 i 2 ksh są zatem nieważne.

Nie mniej jednak obok powyższej i zasadniczej przesłanki nieważności umów, przeprowadzone postępowanie dowodowe, na co wskazał Sąd I instancji w motywach uzasadnienia orzeczenia, wskazuje również na fikcyjności tych umów o prace zawartych w celu uzyskania przez odwołująca się określonych świadczeń z ubezpieczenia społecznego związanych z ciążą i urodzeniem dziecka.

Zgodnie z treścią przepisu art. 83 § 1 kc nie ważne jest oświadczenie woli złożone stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności(...).

Z prawidłowych ustaleń Sądu Okręgowego opartych na dowodzie z zeznań świadków oraz stron wynika, wbrew twierdzeniom strony skarżącej, pozorny charakter zawartej pomiędzy stronami umowy o pracę.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 lutego 1998r. w sprawie II CKN 816/87 ( LEX 56813 ) zajął stanowisko, że: ,, nieważność czynności prawnej z powodu pozorności złożonego oświadczenia woli może być stwierdzona tylko wówczas, gdy brak zamiaru wywołania skutków prawnych został przejawiony wobec drugiej strony tej czynności otwarcie tak, że miała ona pełną świadomość co do pozorności złożonego wobec niej oświadczenia woli i co do rzeczywistej woli jej kontrahenta i w pełni się z nią zgadza.

Nie uzasadniony jest w świetle prawidłowej oceny dowodów dokonanej przez Sąd I instancji zarzut strony skarżącej naruszenia przez Sąd podanych w apelacji przepisów postępowania. Przede wszystkim przy ocenie dowodów Sąd Okręgowy w żaden sposób nie przekroczył zasady swobodnej ich oceny wyrażonej w art. 233 3 1 kpc. Wszechstronnie rozważył wszystkie dowody w tym , w tym zeznania świadków i stron. Ocenił również zeznania powołanych w apelacji świadków A. S., G. S., i A S., nie pomijając dowodu z ich zeznań , zgodnie ze stanowiskiem strony apelującej.

Zdaniem skarżącej w/w świadkowie potwierdzili fakt wykonywania przez nią pracy, których to zeznań w tym zakresie Sąd I instancji nie wziął pod uwagę. Z zeznań świadka A. S. wynika, że świadek była zatrudniona w spółce od 1 października 2008r. a odwołująca się miała być zatrudniona od lipca 2008. A zatem za okres od lipca do października 2008r. zeznania w/w świadka nie mają żadnej mocy dowodowej z powodu braku zatrudnienia świadka w tej spółce w tym okresie. Ponadto świadek zeznała, że odwołująca się przebywała w biurze i pracowała na komputerze, co nie świadczy o tym że skarżąca pozostawała w zatrudnieniu pracowniczym. Jako bliska znajoma prezesa i członek rady nadzorczej mogła przebywać w biurze spółki a z powodu swoich studiów i zainteresowań mogła korzystać z komputera w celach nie związanych z wykonywaniem zatrudnienia na rzecz spółki.

Podobnie świadek G. S. w swoich zeznaniach podał, że widywał odwołującą się w biurze ale nie codziennie i widział jak zajmowała się stronami w Internecie. Powyższe zeznania również nie mogą stanowić dowodu wykonywania przez skarżącą pracy zarobkowej, gdyż do zeznań tych można odnieść taką samą ocenę, co do zeznań świadka A. S.. Podobnej ocenie podlegają zeznania świadka A. S., która prowadziła biuro rachunkowe i obsługiwała spółkę i która zeznała, iż odwołująca się pracowała w siedzibie spółki jednak nie wskazała jakie bliżej czynności jakie miała apelująca wykonywać w ramach tej pracy.

A zatem słuszne jest stanowisko Sądu I instancji w zakresie oceny zeznań w/w świadków oraz zeznań zainteresowanych wynikiem sprawy stron: skarżącej i M. C., iż zebrany w sprawie materiał dowody nie pozwolił ustalić jednoznacznie czym tak na prawdę miała zajmować się w spółce odwołująca się jako pracownik i członek rady nadzorczej, czy miała kontrolować działalność spółki, czy też tworzyć portal, który już istniał w sytuacji, gdy była studentką i spodziewała się dziecka.

Natomiast podnoszony w apelacji fakt, że odwołująca się nigdy wcześniej nie współpracowała z przedmiotową spółką w ramach umów cywilno –prawnych nie ma żadnego znaczenia dla oceny prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I instancji w świetle powołanych rozważań i nie ważności umów o pracę.

Natomiast na marginesie należy wskazać, iż odmowa wiary zeznaniom skarżącej oraz zeznaniom M. C. przez Sąd w zakresie realności zawartych umów o pracę oparta jest na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie , w tym na dowodzie pozostałych zainteresowanych i świadków. Natomiast dowód z zeznań zainteresowanych stron, którzy są zainteresowani wynikiem pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy dla odwołującej się ma jedynie charakter posiłkowy i nie może być podstawą wydania rozstrzygnięcia.

Ponadto na marginesie niniejszej spawy należy wskazać, iż podstawą uznania pozorności przedmiotowych umów o pracę przez Sąd I instancji nie była okoliczność zawarcia takich umów z powodu ciąży, gdyż odwołująca się nie korzystała ze zwolnień lekarskich w czasie ciąży a ponadto obowiązujące przepisy prawa nie zabraniają zawierania umów o pracę z kobietami będącymi w ciąży i z samego tego faktu w nie wynika ich pozorność.

W związku z powyższymi rozważaniami w pełni uzasadnione jest stanowisko Sądu I instancji, że przede wszystkim z powodu sprzeczności zawartych umów z prawem a ponadto wykazania również pozornego ich charakteru, z powodu ich nie ważności, odwołująca się nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu ich zawarcia w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.l i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153 poz. 1227 z późn. zm.). obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Z tych wszystkich względów uznając apelację za bezzasadną a orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 385 kpc.

O sprostowaniu niedokładności pisarskiej w komparycji orzeczenia Sądu I instancji związanej z nazewnictwem przedmiotowej spółki orzeczono na podstawie art. 350 § 1 kpc, gdyż z analizy akt sądowych i rentowych w szczególności z rejestrów wpisów spółki wynika, iż zmieniała oznaczenie i siedzibę, co w świetle powołanego przepisu skutkowało koniecznością sprostowania.

O kosztach zastępstwa procesowego za II instancję orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U z 2002r. Nr 163 poz. 1349 ze zm. ).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dorota Szubska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Szczepaniak-Cicha,  Jolanta Wolska
Data wytworzenia informacji: